Γιάννης και Δήμητρα Κούστα: Αγωνία για τη βίλα στις Σπέτσες

Αγωνία επικρατεί στην οικογένεια του Γιάννη Κούστα και της συζύγου του, Δήμητρας Κούστα – Μέρμηγκα, καθώς μπαίνει στην τελική ευθεία η διαδικασία για το αν θα μπορέσουν να χτίσουν πολυτελή βίλα στις Σπέτσες ή όχι. Θα γνωρίζουν λοιπόν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα αν θα μπορέσουν να ξεκινήσουν τις εργασίες για το σπίτι των 800 τ.μ. ή θα υπάρξει «μπλόκο».

Κλιμάκιο του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων μεταβαίνει στις Σπέτσες για την πολυαναμενόμενη αυτοψία στο οικόπεδο όπου σχεδιάζει να χτίσει τη νέα «φωλιά» του το ζεύγος Κούστα.

Το κλιμάκιο των επιστημόνων θα είναι πολυμελές, αφού θα συμμετάσχουν 9 άτομα, ώστε να μπορεί να ληφθεί απόφαση κατά τα προβλεπόμενα.

Οι ειδικοί θα βρεθούν σήμερα στο νησί για να δουν, να εξετάσουν, να μετρήσουν (αποστάσεις, όγκους, ύψη κλπ.) και να αποφανθούν τι ισχύει τελικά, καθώς το συγκεκριμένο θέμα έχει ανάψει φωτιές στο κοσμοπολίτικο νησί, αφού έχουν εκφραστεί ενστάσεις και διαμαρτυρίες σε πολλαπλά μέτωπα: από τον εφοπλιστή και γείτονα Δημήτρη Προκοπίου, μέχρι τον ίδιο τον Δήμο, αλλά και αρκετούς Σπετσιώτες.

Οι αποφάσεις προφανώς δεν θα ληφθούν άμεσα, ίσως χρειαστούν κάποιες ημέρες, επιτείνοντας την αγωνία για τον εφοπλιστή Κούστα.

Σύμφωνα με το Ενημερωτικό Σημείωμα προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, το οικόπεδο στο οποίο πρόκειται να χτιστεί η κατοικία, σύμφωνα με το ΦΕΚ 740/Β/15-12-1981 ”Καθορισμός ειδικών όρων και περιορισμών δομήσεως του χαρακτηρισθέντος ως παραδοσιακού οικισμού των Σπετσών” βρίσκεται στον Τομέα Δ του οικισμού των Σπετσών, όπου ισχύουν οι κάτωθι όροι δόμησης:

Κάλυψη: 50%
Συντελεστής δόμησης: 0,5
Μέγιστο ύψος: 7,00μ. και λόγω κλίσεως του εδάφους όχι πάνω από 10,00μ.
Διώροφο. Επιτρέπεται η προσθήκη 3ου ορόφου, εάν προκύπτει λόγω της κλίσης του εδάφους.
Σύμφωνα με το υποβληθέν διάγραμμα δόμησης:
η πραγματοποιούμενη κάλυψη είναι 492,07τ.μ. < η επιτρεπόμενη κάλυψη είναι 842,76τ.μ.
η πραγματοποιούμενη δόμηση είναι 791,68τ.μ. < η επιτρεπόμενη δόμηση είναι 842,76τ.μ.
Το ύψος του κτηρίου είναι 7,00μ. + 2,00 μ. στέγη.
Στο ίδιο σημείωμα σημειώνεται δε ότι από το υποβληθέν διάγραμμα δόμησης προκύπτει ότι με την υποβληθείσα πρόταση υπολείπονται περίπου 352τ.μ. στην κάλυψη και περίπου 50τ.μ. στη δόμηση.
Σε ζώνη ιστορικού διατηρητέου μνημείου
Η μελέτη διαβιβάσθηκε από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, Ανατ. Στερεάς Ελλάδας και Κυκλάδων προκειμένου να εξετασθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, διότι πρόκειται για μελέτη ανέγερσης κτηρίου άνω των 400 τ.μ. (ΦΕΚ 2049/Β/4-6-2019, άρθρο 4 παρ. 1.δ), αλλά και «μείζονος σημασίας θέμα λόγω της μοναδικής θέσης του ακινήτου, επί της παραλιακής ζώνης, στο Παλαιό Λιμάνι, με μεγάλο αρχαιολογικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον».

Επιπλέον, λόγω του ότι το εν θέματι ακίνητο χωροθετείται εντός της ζώνης προστασίας των 150μ. του χαρακτηρισμένου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου Ι.Ν. Παναγίας Αρμάτας (1822) (ΦΕΚ673/Β/1988-09-13 και ΦΕΚ758/Β/1988-10-19), με το αρ. πρωτ.ΥΠΠΟΑ/303916/26-6-2023 έγγραφο η συναρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων έχει διαβιβάσει τις απόψεις της στη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Ο εφοπλιστής κ. Κούστας, μέσω του δικηγόρου του, Μ. Δημητρακόπουλου είχε αναφέρει ότι σέβεται τα ιστορικά, περιβαλλοντικά, αρχιτεκτονικά, πολεοδομικά και πολιτιστικά δεδομένα κι ότι έκανε αποδεκτές τις όποιες παρατηρήσεις από τα αρμόδια όργανα. Είχε δε καταφερθεί εναντίον του εφοπλιστή Δημήτρη Προκοπίου ο οποίος διαθέτει ακίνητο στην ίδια περιοχή τονίζοντας ο κ. Κούστας ότι «κόπτεται για να μην περιοριστεί η θέα του».

Το σημείο που θέλει να κτίσει ο Γ. Κούστας

Οι αντιδράσεις και η ερώτηση στη Βουλή
Πολλοί κάτοικοι του νησιού αντιδρούν, πάντως, στο σχέδιο οικοδόμησης του οικοπέδου δίπλα στην Αρμάτα και μάλιστα έχουν κινητοποιηθεί προκειμένου να βρεθούν στις 12 το μεσημέρι σήμερα στην αυτοψία που θα γίνει, κάνοντας λόγο για «τσιμέντωμα» της ιστορίας των Σπετσών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 17 Νοεμβρίου η υπόθεση Κούστα πήγε και στη Βουλή, έπειτα από ερώτηση που κατέθεσε η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, προς την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.

Μεταξύ άλλων η κ. Κωνσταντοπούλου τονίζει: «Στις Σπέτσες έχει βουίξει ο τόπος από την πρόθεση επιχειρηματία – εφοπλιστή, του κ. Κούστα, να χτίσει εντός της προστατευόμενης ζώνης, γύρω από την Παναγία την Αρμάτα. Το ιστορικό αυτό αρχαίο εκκλησάκι είναι χτισμένο λίγο μετά τις 8 Σεπτεμβρίου του 1822 και επομένως, υπάγεται στο νόμο περί αρχαιοτήτων, λογίζεται ως αρχαίο και όχι ως νεότερο μνημείο. Διχάζει η πρόθεσή του, λοιπόν, να χτίσει στα τριάντα επτά μέτρα απόσταση από το εκκλησάκι αυτό, ενώ με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού, της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, ήδη από το 1988 όλος ο περιβάλλων χώρος σε ακτίνα εκατόν πενήντα μέτρων από το εκκλησάκι της Παναγίας της Αρμάτας, είναι προστατευόμενος χώρος, το δε μνημείο συνδέεται άρρηκτα με τον περιβάλλοντα χώρο αυτού.

Υπάρχει ένα ζήτημα, συνεπώς, προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, προστασίας της ενότητας πολιτιστικού μνημείου και φυσικού περιβάλλοντος και υπάρχει βεβαίως και ένα ζήτημα παρέκβασης και παραβίασης των κανόνων της προστασίας, όταν πρόκειται για κραταιά πρόσωπα, για οικονομικούς παράγοντες.

Η ερώτηση, λοιπόν, που σας απευθύνω έχει αφενός ως αντικείμενο ποιες είναι οι μέχρι τώρα ενέργειες του Υπουργείου για να προστατευθεί ο ιερός ναός και δεύτερον, εάν υπάρχει -αυτή ήταν η ερώτηση που διατύπωσα στις 17 Νοεμβρίου- εισήγηση στο πλαίσιο του Υπουργείου Πολιτισμού ή κάποιας Επιτροπής -και μάλιστα θετική- προκειμένου να υπάρξει οικοδόμηση με βάση αυτήν την άδεια που αιτείται ο συγκεκριμένος εφοπλιστής μέσω των εταιρειών συμφερόντων του.

Ξέρετε, βεβαίως, ότι και ο δήμος Σπετσών είναι πάρα πολύ ενεργός στην προστασία και του μνημείου και του συνολικού περιβάλλοντος χώρου, γνωρίζω ότι ενώ είχε προγραμματιστεί κάποια αυτοψία του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων αυτή έχει αναβληθεί δύο φορές.

Ελπίζω να είναι με δική σας παρέμβαση αυτή η αναβολή, γιατί γνωρίζουμε ότι δεν είναι αρμοδιότητας του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων ο συγκεκριμένος τόπος.

Η απάντηση της κ. Μενδώνη
Στην απάντησή της η κ. Μενδώνη ανέφερε: «Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι οι Σπέτσες, όλο το νησί, είναι προστατευόμενος ιστορικός τόπος από το Υπουργείο Πολιτισμού και προφανώς υπάγεται το σύνολο του νησιού στις διατάξεις του ν.4858/2021. Όπως είπατε και εσείς έχει κατατεθεί αίτημα στο Υπουργείο Πολιτισμού από την εταιρεία «Σπέτσες Κτηματική Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ακινήτου» και το θέμα αυτό τελεί υπό γνωμοδότηση στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, διότι το σύνολο του νησιού, όπως είπα, προστατεύεται ως ιστορικός τόπος.

Επομένως, οι Σπέτσες τελούν υπό την εποπτεία της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής και Νήσων και της αρμόδιας Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου και του συγκεκριμένου Κεντρικού Συμβουλίου. Πράγματι το υπό εξέταση οικοδόμημα χωροθετείται σε ένα γήπεδο επιφάνειας κάτι περισσότερο από 1.666 τετραγωνικά μέτρα, βρίσκεται εντός των ορίων του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου Σπετσών στο οικοδομικό τετράγωνο 445 και κοντά στο ναό της Παναγίας της Αρμάτας, τα είπατε και εσείς να μην το επαναλάβω. Είναι ένα εκκλησίδιο, το οποίο χτίστηκε το 1822 και είναι αυτοδικαίως προστατευόμενο από τον αρχαιολογικό νόμο. Πρέπει, βέβαια, να πω ότι στα εκατόν πενήντα μέτρα, που είναι η ζώνη προστασίας έτσι όπως έχει οριστεί, δεν είναι αδόμητη περιοχή, έχουν χτιστεί και άλλες οικοδομές και μετά το 1988. Αυτό δεν το λέω για να πω κάτι σχετικά με το συγκεκριμένο αίτημα, απλώς για να ξέρουμε ότι μιλάμε για ζώνη προστασίας και όχι για αδόμητη περιοχή.

Τώρα αυτό το οποίο έχει κάνει το Υπουργείο είναι ότι κατετέθη το αίτημα ανοικοδόμησης στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, η οποία διαβιβάζει το φάκελο στις 29/7/2023 στη Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, προκειμένου να εξεταστεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων δεδομένου ότι αφορά σε οικοδομή άνω των 400 τετραγωνικών μέτρων. Το θέμα εισήχθη στο Συμβούλιο στις 28/9 με τις απόψεις και της Αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων και της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, καθώς έχουν την αρμοδιότητα του ναού της Παναγίας της Αρμάτας.

Στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου αποφασίστηκε η αναβολή για δύο εβδομάδες. Το θέμα επανεισήχθη στις 26/10/23. Ήρθε ο δήμος Σπετσών, έκανε τις παρεμβάσεις του. Πολίτες θεώρησαν ότι έχουν έννομο συμφέρον και ζήτησαν να μην εξεταστεί το θέμα και ως εκ τούτου το συμβούλιο ομοφώνως γνωμοδότησε για αυτοψία της ολομέλειάς του στις Σπέτσες. Η αυτοψία ήταν προγραμματισμένη για την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου.

Αφού, λοιπόν, γίνει αυτοψία, συνταχθεί το πρακτικό, τότε το θέμα θα επανεισαχθεί ξανά για την κατά νόμο γνωμοδότηση στο ίδιο συμβούλιο».