Καρκίνος του μαστού – Στυλιανός Γιασσάς

Η νόσος νικιέται αρκεί η ασθενής μας να χρησιμοποιήσει το μοναδικό της όπλο. Αίσθημα Νίκης, Καλή Ψυχολογία και Αγάπη για Ζωή.

Ο καρκίνος μαστούείναι η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες. Η  επίπτωση  στο γενικό πληθυσμό είναι μία στις 8 γυναίκες. Το 15% περίπου οφείλεται σε κληρονομική νόσο.

Διάφοροι είναι οι παράγοντες κινδύνου που συντελούν στην εμφάνιση της νόσου όπως : Γενετικοί, Ορμονικοί, Περιβαλλοντολογικοί, Διατροφικοί.

Ειδικότερα: Ηλικία, εθνότητα, οικογενειακό ιστορικό, ηλικία εμμηναρχής, άτεκνες γυναίκες, ηλικία πρώτου τοκετού, ηλικία εμμηνόπαυσης, βιοψίες μαστού στο παρελθόν, άτυπη υπερπλασία ή LCIS, ακτινοβολία θώρακος στο παρελθόν, οστική πυκνότητα, πυκνοί μαστοί, , παχυσαρκία, κατανάλωση αλκοόλης.

H Παχυσαρκία, η κατανάλωση αλκοόλ και η λήψη οιστρογόνων ανήκουν στους αναστρέψιμους παράγοντες κινδύνου.

Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να μην έχει κανένα σύμπτωμα. Θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε όμως: κάποια ψηλαφητή μάζα στο μαστό ή μασχάλη, μπορεί να υπάρχει κάποια μη συνηθισμένη μεταβολή της θηλής (εισολκή θηλής) ή της δομής του μαστού

Πολλοί ρωτάνε εάν υπάρχει ίαση ή  έχουν ακούσει για ίαση. Βεβαίως υπάρχει και σχετίζεται με την διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο (έγκαιρη διάγνωση)  και τα βιολογικά της χαρακτηριστικά.

Η βιολογία και το στάδιο της νόσου είναι ο βασικότερος προγνωστικός παράγοντας για την έκβαση της νόσου.

Στάδιο, βιολογικά χαρακτηριστικά της νόσου, κληρονομικότητα και η γενική κατάσταση  ασθενούς καθορίζουν τις θεραπευτικές επιλογές και την πρόγνωση.

Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση, το πλήρες ιατρικό ιστορικό, την απεικονιστική διερεύνηση και οπωσδήποτε την ιστολογική επιβεβαίωση της νόσου. Αυτό επιτυγχάνεται με :

Αξιολόγηση Κλινικών συμπτωμάτων

Ψηλαφητή μάζα  μαστού ή  μασχάλη

Μεταβολές  θηλής (εισολκή θηλής), δομής του μαστού, Ασυμμετρία, Ερυθρός, ζεστός, οιδηματώδης μαστός με δέρμα που μοιάζει φλούδα πορτοκαλιού, Επώδυνος μαστός (σπάνια), Ασυμπτωματικός.

-Απεικονιστική διερεύνηση:

Ψηφιακή μαστογραφία, Υπέρηχος μαστού, Μαγνητική τομογραφία μαστών

-Ιστολογική επιβεβαίωση νόσου:

Λήψη δείγματος ιστού/κυτταρολογική διά λεπτής βελόνης(FNA)

Λήψη βιοψίας με tru-cut

Αφαίρεση βλάβης(οζιδίου)

Αφού διαγνωστεί η νόσος η αντιμετώπισή της μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους κατά περίπτωση:

Χειρουργείο: Στην αντιμετώπιση της πρώιμης  νόσου, χειρουργικά εξαιρέσιμης, στην τοπικά εκτεταμένη και στη μεταστατική νόσο εάν χρειάζεται παρηγορητικά.

Χημειοθεραπεία: Επί ενδείξεων στην πρώιμη νόσο προεγχειρητικά ή μετά το χειρουργείο αλλά και  στη μεταστατική όπου και αντιπροσωπεύει το βασικό θεραπευτικό πυλώνα.

Ορμονοθεραπεία: Στην πρώιμη ή  μεταστατική ορμονοεξαρτόμενη νόσο.

Ακτινοθεραπεία: Επί ενδείξεων στην πρώιμη νόσο για την μετεγχειρητική περιοχική αποστείρωση αλλά και παρηγορητικά στη μεταστατική νόσο.

Στη θεραπευτική μας απόφαση πρέπει να λάβουμε υπόψη τα ακόλουθα:

-Στάδιο νόσου, Βαθμός Κακοήθειας, Κατάσταση Ορμονικών Υποδοχέων,HER2 status, Κυτταρικός Πολλαπλασιασμός (ki76) Κληρονομούμενες Γονιδιακές Μεταλλάξεις, Εμμηνοπαυσιακό Status, Ηλικία και Γενική Κατάσταση   Ασθενούς.

Η παρακολούθηση μετά την αντιμετώπιση της πρώιμης νόσου πρέπει να γίνεται με τον ακόλουθο τρόπο :

-Ιατρική παρακολούθηση και απεικονιστικά:

• ανά 3-6 μήνες για 3 έτη
• ανά 6-12 μήνες για τα επόμενα 2 έτη
• και στη συνέχεια ανά έτος. Προσοχή σε όψιμες παρενέργειες όπως  οστεοπόρωση και  καρκίνος του     ενδομητρίου λόγω θεραπειών κυρίως ορμονοθεραπείας αλλά και πρώιμου εμμηνοπαυσιακού status

-Μαστογραφία ανά 1έτος

Η αποτροπή της απειλής για τη ζωή  από τον καρκίνο του μαστού επιβάλει την εφαρμογή των τακτικών προληπτικών ελέγχων σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές.

Οι διεθνείς  κατευθυντήριες γραμμές  δεν είναι ίδιες για όλες τις γυναίκες. Διαφέρουν ανάλογα εάν πρόκειται για σποραδικό ή κληρονομούμενο καρκίνο του μαστού.

Οι γυναίκες με θετικό κληρονομικό ιστορικό και επιβεβαιωμένες γονιδιακές μεταλλάξεις πρέπει να ξεκινούν τους προληπτικούς ελέγχους από την ηλικία των 18 ετών σύμφωνα με τις οδηγίες του Ογκολόγου ή του μαστολόγου.

ΟΙ οδηγίες ανίχνευσης  που  πρέπει να ξέρει κάθε γυναίκα είναι :

• • Κλινικές εξετάσεις μαστού

Κάθε 1-3 χρόνια στις ηλικίες από 20-40 ετών

Ετησίως στις γυναίκες άνω των 40 ετών

• • Αυτοεξέταση

Όλες οι γυναίκες μετά την ηλικία των 20 ετών

• • Μαστογραφία

 Μαστογραφία αναφοράς στα 35 έτη

Ετησίως  άνω των 40 ετών

Μπροστά στον καθρέφτη (επισκόπιση/παρατήρηση)

Παρατηρήστε  προσεκτικά οποιαδήποτε αλλαγή στο χρώμα, το σχήμα ή την επιδερμίδα του στήθους.

 -Μέγεθος ή  σχήμα  θηλών

 -Μορφής  δέρματος των μαστών (ρυτίδωση ή φλοιός πορτοκαλιού)

-Διογκώσεις   μασχαλιαίων κοιλοτήτων

Στο ντους (ψηλάφηση)

Χέρι πίσω από το κεφάλι  και με τα δάχτυλα του άλλου χεριού  εξετάστε με κυκλική φορά το στήθος  από την περιφέρεια έως την θηλή. Έλεγχος μασχάλης. Το ίδιο στο άλλο στήθος.

Στο κρεβάτι

Επανάληψη της ίδιας διαδικασίας.

Ψηλαφίστε επίσης τις θηλές και πιέστε να δείτε αν εκκρίνει κάποιο υγρό ή αίμα

Η  αυτοεξέταση πρέπει να γίνεται την5^η  έως 7^η  ημέρα της περιόδου μία φορά τον μήνα ενώ Εμμηνοπαυσιακές/ έγκυες την ίδια ημέρα του μήνα

Το «κλειδί» αυτής της νόσου είναι:

Ο τακτικός προληπτικός έλεγχος σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές γιατί επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση σε αρχικό στάδιο, άρα και περισσότερες πιθανότητες ίασης.

Όσον αφορά την πρωτογενή πρόληψη συνίσταται διακοπή ή περιορισμένη χρήση αλκοόλ, άσκηση, αποφυγή παχυσαρκίας, μεσογειακή διατροφή, τεκνοποίηση σε μικρότερες ηλικίες και βέβαια ο θηλασμός.

Στη μεταστατική αλλά και την πρώιμη νόσο  τα νέα φάρμακα  άλλαξαν σημαντικά την επιβίωση και την ποιότητα ζωής  των ασθενών μας. Αισιοδοξία επικρατεί στην επιστημονική κοινότητα για τις αφίξεις κάθε τόσο νέων φαρμάκων από την έρευνα,    να προστεθούν  ως  όπλα στην φαρέτρα των ιατρών.

Η νόσος νικιέται αρκεί η ασθενής μας να χρησιμοποιήσει το μοναδικό της όπλο. Αίσθημα Νίκης, Καλή Ψυχολογία και Αγάπη για Ζωή.

Στυλιανός Γιασσάς

Παθολόγος ογκολόγος, Δ/ντής Β’ Ογκολογικής Κλινικής Μαιευτηρίου «ΙΑΣΩ» και Δ/ντής Γ’ Ογκολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «METROPOLITAN GENERAL»

Τηλ.: 6977985600/6974442289