Αντώνιος Παρτσινέβελος – Χειρουργός Ορθοπαιδικός

Γράφει ο Αντώνιος Παρτσινέβελος

Επιστημονικός Συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών

ειδ/θείς στην Πανεπιστημιακή Ορθοπαιδική Κλινική Νοσοκομείου ΚΑΤ

πρώην Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ

Επιστημονικός Συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών

ειδ/θείς στην Πανεπιστημιακή Ορθοπαιδική Κλινική Νοσοκομείου ΚΑΤ

πρώην Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ

Επιστημονικός Συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών

ειδ/θείς στην Πανεπιστημιακή Ορθοπαιδική Κλινική Νοσοκομείου ΚΑΤ

πρώην Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ

Χειρουργός Ορθοπαιδικός

Επιστημονικός Συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών

ειδ/θείς στην Πανεπιστημιακή Ορθοπαιδική Κλινική Νοσοκομείου ΚΑΤ

πρώην Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ

Κότσι ή βλαισός μέγας δάκτυλος: ό,τι νεότερο στη θεραπεία της πάθησης

Πρόκειται για παραμόρφωση στη βάση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού, όπου αυτό αποκλίνει προς τα άλλα δάκτυλα και στρίβει γύρω από τον άξονά του (πρηνισμός).

Ποιο φύλο «προτιμά»;

Η αναλογία γυναικών-ανδρών είναι 8-9:1 που σε κάποιες μελέτες φτάνει και το 15:1. Η διακύμανση σχετίζεται με το είδος των υποδημάτων που φορούν οι γυναίκες.

Ποιες είναι αιτίες;

• Η κληρονομική προδιάθεση που σχετίζεται με το ύψος της ποδικής καμάρας, τον τύπο των μεταταρσίων και την υπερκινητικότητα του μεγάλου δακτύλου.
• Η παχυσαρκία
• Η ρευματοειδής και η ουρική αρθρίτιδα.

Τα στενά παπούτσια είναι αιτία;

Οταν το πλάτος του ποδιού στο μπροστινό τμήμα (πρόσθιος πόδας) είναι μεγαλύτερο κατά 0,5 cm από το πρόσθιο τμήμα του παπουτσιού, εμφανίζεται συχνότερα το κότσι.

Τα ψηλά τακούνια επιβαρύνουν;

Σε συνδυασμό με την αύξηση του βάρους στις γυναίκες, προδιαθέτουν στη διάσταση των κεφαλών των μεταταρσίων και τη διεύρυνση του μπροστινού μέρους του ποδιού, οπότε το μεγάλο δάκτυλο πιέζεται και αποκλίνει.

Κλινική εικόνα

• Πόνος, διόγκωση, φλεγμονή και ερυθρότητα.

• Δυσχέρεια κατά τη βάδιση, που ενισχύεται από τη δημιουργία των κάλων (μεταταρσαλγία).

Όταν η παραμόρφωση προχωρήσει, το πόδι γίνεται πιο φαρδύ και ο ασθενής δυσκολεύεται να «βρει» παπούτσια.

Επίσης, ειδικά σε ανώμαλος έδαφος και σε ηλικιωμένα άτομα, ο πάσχων αναγκάζεται να σταματά κατά τη διάρκεια της βάδισης ενώ επηρεάζεται και η ισορροπία.

Η παραμόρφωση αφορά μόνο το μεγάλο δάκτυλο;

Όχι. Στην πορεία, το δεύτερο δάκτυλο εφιππεύει (επικάθεται) πάνω στο μεγάλο.

Σταδιακά, «το βάρος» μεταφέρεται από το μεγάλο δάκτυλο, στις κεφαλές του 2^ου και 3^ου μεταταρσίου, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κάλοι και στο πέλμα. Σε άλλες περιπτώσεις αναπτύσσονται παραμορφώσεις στα υπόλοιπα δάκτυλα όπως σφυροδακτυλία και γαμψοδακτυλία.

Τι εξετάσεις πρέπει να γίνουν;

Αρκεί η ακτινογραφία.

Σε αυτή θα εκτιμηθούν:

• Η γωνία της βλαισοδακτυλίας (Hallux Valgus Angle: HVA).
• Η διαμετατάρσιος γωνία μεταξύ 1^ου– 2^ου μεταταρσίου (intermetatarsal angle: IMA)
• H γωνίωση (κλίση) της αρθρικής επιφάνειας της κεφαλής του 1^ου μεταταρσίου (Distal Metatarsal Articular Angle: DMAA).
• Η επαλληλία των αρθρικών επιφανειών στην μεταταρσιοφαλαγγική άρθρωση του μεγάλου δακτύλου.
• Η γωνίωση της αρθρικής επιφάνειας της βάσης της εγγύς φάλαγγας του μεγάλου δακτύλου.

Υπάρχει συντηρητική θεραπεία;

Ναι , ωστόσο δεν θεωρείται ότι έχει μακρόχρονα αποτελέσματα.

Προτείνονται:

• Eυρύχωρα σε πλάτος και βάθος στο πρόσθιο τμήμα παπούτσια και με χαμηλό τακούνι.
• Ειδικά διαμορφωμένα πέλματα με βάση το πελματογράφημα, με έμφαση στην ενίσχυση του έσω τμήματος του πέλματος αλλά και τις κεφαλές των μεταταρσίων.
• Νυκτερινοί νάρθηκες για την ευθυγράμμιση του δακτύλου.
• Διατάσεις και κινητοποίηση-χειρισμοί των δακτύλων.
• Αποστάτες σιλικόνης.
• Επικάλια.
• Παγοθεραπεία μετά από δραστηριότητα.
• Αναλγητικά ή αντιφλεγμονώδη.

Πότε χειρουργείο;

Όταν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία.

Ενδεικτικά, πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις είναι:

• Ανακατασκευή των μαλακών μορίων (Distal Soft Tissue Reconsruction:DSTR): η πιο απλή επέμβαση για ήπιες ή μέτριες παραμορφώσεις.
• Οστεοτομία Akin (έσω, κλειστής σφήνας στην εγγύς φάλαγγα)
• Οστεοτομίες του 1^ου μεταταρσίου που διακρίνονται σε:

• Περιφερικές δια του αυχένα του μεταταρσίου (όπως Chevron, Mitchell, Wilson)
• Οστεοτομίες στο εγγύς μετατάρσιο, όπως Scarf, Ludlof, οστεοτομία της βάσης του μεταταρσίου για μέτριες ή βαριές παραμορφώσεις με ΙΜΑ>15^ο. Συνδυάζονται με επέμβαση DSTR για διόρθωση της αυξημένης ΗVA>35^ο αλλά και του υπεξαρθρήματος.
• Αρθρόδεση της 1^ης ταρσομετατάρσιας σε μέτριες-μεγάλες παραμορφώσεις με υπερκινητικότητα του μεγάλου δακτύλου σε συνδυασμό με DSTR.

Με τι αναισθησία γίνεται το χειρουργείο;

Όλα τα είδη αναισθησίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επέμβαση, ανάλογα με τον ασθενή (ηλικία, γενική κατάσταση, συνοδές παθήσεις).

Υπάρχει διαδερμική τεχνική;

Η διαδερμική χειρουργική στον πρόσθιο πόδα (percutaneous forefoot surgery: PFS) γίνεται με τομή 1-3 mm και οστεοτομία με μία μικρή περιστρεφόμενη φρέζα με τη βοήθεια ακτινοσκοπικής καθοδήγησης.

Ωστόσο, οι ενδείξεις της τεχνικής περιορίζονται σε μικρές έως μέτριες παραμορφώσεις (ΙΜΑ<15^ο).

Επίσης, αναφέρονται συχνότερα επιπλοκές (υποτροπή στο κότσι, πώρωση της οστεοτομίας σε κακή θέση).

Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (minimal invasive surgery)

Τα τελευταία χρόνια, προτιμούμε συχνότερα μικρές χειρουργικές τομές 1-2 cm, με μικρότερο χρόνο χειρουργείου και αποκατάστασης.

Η τεχνική αυτή SERI (simple, effective, rapid, enexpensive) είναι αντίστοιχη με τη διαδερμική αλλά χρησιμοποιείται η συνήθης φρέζα, με την οποία διενεργείται ευκολότερα και με μεγαλύτερη ακρίβεια η οστεοτομία, ενώ παράλληλα υπάρχει άμεση ορατότητα του χειρουργικού πεδίου, χωρίς να είναι απαραίτητη η ακτινοσκοπική καθοδήγηση.

Μετά το χειρουργείο…

Ο ασθενής παραμένει στην κλινική από λίγες ώρες μέχρι μία ημέρα. Η βάδιση επιτρέπεται χωρίς πατερίτσες με ειδικό παπούτσι από την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα.

Πριν…. Και μετά…

Έχει το χειρουργείο καλά αποτελέσματα; Συμβαίνει υποτροπή;

Όταν γίνει σωστή αξιολόγηση της παραμόρφωσης και στα τρία επίπεδα και επιλεγεί η κατάλληλη χειρουργική τεχνική, τα αποτελέσματα είναι πολύ καλά και υποτροπή συμβαίνει σπάνια.

Ιατρεία

1. Μαρούσι Αττικής 

2. Χώρα Νάξου, Νάξος 

Τηλ.: 210-8067321, 2285039892, 6974434454

email: antonios@partsinevelos.gr

website: www.partsinevelos.gr