Δωρεά Ωαρίων: Ένα δώρο γονιμότητας την εποχή της πανδημίας – Θεόδωρος Καλαμπόκας

Δωρεά Ωαρίων: Ένα δώρο γονιμότητας την εποχή της πανδημίας

Μια από τις μεγαλύτερες εξελίξεις των τελευταίων ετών στον τομέα της Αναπαραγωγικής Ιατρικής είναι η δυνατότητα που έχει δοθεί στην κάθε γυναίκα να χρησιμοποιεί τα ωάρια μιας άλλης γυναίκας (“δωρεά ωαρίων”). Οι εξελίξεις της επιστήμης της Εμβρυολογίας έχουν προσδώσει αποτελέσματα επίτευξης εγκυμοσύνης όταν χρησιμοποιούμε ωάρια προερχόμενα από δωρεά, εφάμιλλα με αυτά όλων των υπόλοιπων τεχνικών που χρησιμοποιούμε στη θεραπεία της υπογονιμότητας, με άμεση συνέπεια η μέθοδος αυτή να προσφέρει θεραπευτικές λύσεις που παλαιότερα δεν υπήρχαν .
Οι εφαρμογές της δωρεάς ωαρίων, αφορούσαν στις περιπτώσεις όπου η γυναίκα έχει απωλέσει τη δυνατότητα αναπαραγωγής με δικά της ωάρια, κάτι που μπορεί να συμβαίνει για πληθώρα λόγων. Π.χ. μια γυναίκα μπορεί να χρειαστεί να λάβει θεραπείες καταστροφικές για τα ωάριά της, όπως π.χ. συμβαίνει στις περιπτώσεις όπου η γυναίκα πάσχει από αυτοάνοασα νοσήματα , νεοπλασίες κ.ά. Σε αυτές τις καταστάσεις είναι συνηθισμένο στα πλαίσια της θεραπείας της νόσου να χορηγούνται φάρμακα ή ακτινοθεραπευτικά μέσα, πολλά εκ των οποίων καταστρέφουν τα ωάρια της γυναίκας. Επίσης, μια γυναίκα για άγνωστους εν πολλοίς μέχρι σήμερα λόγους, μπορεί να έχει υποστεί αυτό που με ιατρικούς όρους περιγράφεται ως πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, δηλαδή την σε μικρή ηλικία καταστροφή του ωοθηκικού της αποθέματος. Εξάλλου, η κάθε γυναίκα μπορεί να καθυστερήσει να ξεκινήσει την αναπαραγωγική διαδικασία για ζητήματα προσωπικά, καριέρας κλπ. και όταν πιθανά το αποφασίσει τα ωοθηκικά αποθέματα ωαρίων να έχουν εξαντληθεί.
Η διαδικασία της χρήσης “δανεικών” ωαρίων είναι μια απλή διαδικασία που για τη γυναίκα που θα τα χρησιμοποιήσει δεν περιλαμβάνει σχεδόν καμία ορμονική θεραπεία. Περιλαμβάνει τη λήψη των ωαρίων από τη δότρια, με όποια μέθοδο, δηλαδή είτε χωρίς τη χρήση φαρμάκων ( ο λεγόμενος “φυσικός κύκλος”) είτε μετά από διέγερση των ωοθηκών -προς αύξηση του αριθμό των ωαρίων που θα συλλέξουμε- με σύγχρονα, ασφαλή και μικρής διάρκειας πρωτόκολλα (για 10 περίπου ημέρες) ενώ άλλη επιλογή είναι η διέγερση των ωοθηκών με μικρές δόσεις φαρμάκων (όταν θεωρούμε ότι δεν θα είναι εφικτή η λήψη ικανού αριθμού ωαρίων με τις συμβατικές μεθόδους διέγερσης, οπότε δεν είναι “λογική” η χορήγηση των κλασσικών πρωτοκόλλων διέγερσης) στα πλαίσια του λεγόμενου “τροποποιημένου φυσικού κύκλου”. Στη συνεχεία, τα διαθέσιμα ωάρια θα γονιμοποιηθούν είτε με τη χρήση του σπέρματος του συντρόφου της γυναίκας είτε με τη χρήση σπέρματος από μια τράπεζα σπέρματος, όταν πρόκειται για περιπτώσεις γυναικών που θέλουν να τεκνοποιήσουν μόνες. Όταν συγχρονίσουμε το ενδομήτριο της γυναίκας με τα διαθέσιμα γονιμοποιημένα πια ωάρια (δηλαδή έμβρυα), τότε με μια εύκολη για τη γυναίκα διαδικασία, την εμβρυομεταφορά, τοποθετούμε τα έμβρυα στη γυναίκα που προετοιμάζεται πια για την πιθανή εγκυμοσύνη!

Έτσι η κάθε γυναίκα “νικά το χρόνο” και μπορεί να τεκνοποιήσει όταν θεωρήσει ότι οι συνθήκες είναι οι δέουσες για την ίδια ακόμα και όταν η περίοδός της έχει από πολλού σταματήσει. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι υψηλότατα, αφού οι γυναίκες που δίνουν τα ωάριά τους είναι μικρής ηλικίας ενώ τα φυσικά χαρακτηριστικά και τα ιατρικά τους στοιχεία (π.χ. ομάδες αίματος) είναι αντίστοιχα με τις λήπτριες!
Σε σχέση με το μείζον ιατρικό ζήτημα της εποχής μας, την πανδημία από τον κορωνοϊό, η διαδικασία της δωρεάς ωαρίων δεν επηρεάζεται περισσότερο από τις άλλες μεθόδους Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Έτσι, πέρα από τις συνέπειες που ξεκινούν από τη διαχείριση των περιστατικών και το χρονικό ορίζοντα διεκπεραίωσής τους, τα μόνα πιθανά επιστημονικά ερωτήματα αφορούν στην αναζήτηση των νεότερων δεδομένων σε κλινικό επίπεδο υπό το πρίσμα της πανδημίας. Αν και τα αρχικά δεδομένα φαίνεται να είναι καθησυχαστικά σε σχέση με το ποια είναι η επίπτωση της νόσου στις εγκύους και στα ζευγάρια που υποβάλλονται σε θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και φυσικά επιλέγουν τη δωρεά ωαρίων (δηλαδή δε νοσούν βαρύτερα ή πιο συχνά απ’ ότι ο γενικός πληθυσμός), ασφαλώς η ανάλυση και μελέτη των δεδομένων σε παγκόσμια βάση πρέπει να είναι συνεχής, ώστε καμία γυναίκα ή ζευγάρι να μην διακυβεύσει την υγεία τη δική του αλλά και του παιδιού του! Τέλος, ο εμβολιασμός έναντι στον ιό, είναι ένα όπλο που με βάση τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα, αποτελεί τον πιο ουσιαστικό σύμμαχο στην προάσπιση όχι μόνο της γενικής αλλά και ειδικότερα της αναπαραγωγικής υγείας ανδρών και γυναικών!
Καταλήγοντας, θα τονίσουμε ότι η σημασία της δυνατότητας δωρεάς και λήψης ωαρίων για τις γυναίκες και τα ζευγάρια που επιλέγουν την τεκνοποίηση όταν τα δικά τους ωοθηκικά αποθέματα έχουν εξαντληθεί είναι τεράστια , αφού με σχετικά μικρό κόστος, με ασφάλεια και τεχνική ευκολία παρέχεται η δυνατότητα στα ζευγάρια να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες τους επιτυγχάνοντας την ολοκλήρωση της οικογένειάς τους!

Θεόδωρος Καλαμπόκας
Χειρουργός-Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Πιστοποιημένος Ειδικός της British Fertility Society στην Αντιμετώπιση της Υπογονιμότητας- Εξωσωματική Γονιμοποίηση,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Β’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, “Αρεταίειο” Νοσοκομείο