23 Φεβρουαρίου 2021 15:10
Κόρη Αλβανοκοσοβάρων προσφύγων από την Πρίστινα, η ποπ σταρ με τους εκατομμύρια followers προκάλεσε αντιδράσεις μετά τη διχαστική ανάρτησή της με τη μαυροκόκκινη σημαία, έμβλημα του αλβανικού αλυτρωτισμού – Η αναστάτωση εξέπληξε ακόμη και την ίδια, που ισχυρίστηκε ότι «ουδέποτε είχα στόχο να εξάψω οποιοδήποτε μίσος»
Η δύναμη της επιρροής που μπορεί να έχει με οτιδήποτε υποστηρίζει πιστοποιείται από το γεγονός ότι η Αλβανοκοσοβάρα Ντούα Λίπα είναι μέχρι στιγμής η πρώτη και μοναδική ποπ σταρ η οποία έχει ταυτόχρονα τέσσερα δικά της τραγούδια με πάνω από 1 δισεκατομμύριο χρήσεις στην πλατφόρμα Spotify.
Την ανάρτηση της Ντούα Λίπα με τη μαυροκόκκινη σημαία της μεγάλης Αλβανίας είδαν πολλοί περισσότεροι από τους 5,6 εκατομμύρια εγγεγραμμένους φίλους της στο Τwitter. Το ίδιο μήνυμα στο Instagram έφτασε σε πολλαπλάσιους των 48,9 εκατομμυρίων followers, οι οποίοι εισπράττουν απευθείας οτιδήποτε προβάλλει η Ντούα Λίπα. Κάτω από την υπερεθνικιστική, προκλητική και προκλητικά ανιστόρητη εικόνα με το έμβλημα του αλβανικού αλυτρωτισμού συγκεντρώθηκαν πάνω από 600.000 likes. Συνεπώς, δεν έχει καμία σημασία αν είναι πασιφανές ότι η Ντούα Λίπα δεν γνωρίζει εις βάθος τις μπερδεμένες ρίζες του ευρύτερου βαλκανικού ζητήματος, αλλά πιθανότατα ούτε την απασχολεί κατ’ ουσίαν αυτό καθαυτό το πρόβλημα. Αρα, μάλλον η ίδια δεν έχει καν επίγνωση της πυρκαγιάς που ανάβει με τις δημόσιες τοποθετήσεις της – και αυτό εφόσον λαμβάνεται ως δεδομένο ότι η Λίπα λειτουργεί αυθόρμητα και όχι ως εντεταλμένη κήρυκας μιας προπαγάνδας αλυτρωτικού μίσους, δηλαδή ως φερέφωνο άλλων.
Σταρ με… πολιτικές ανησυχίες
Το status της Λίπα ως παγκόσμιας σούπερ σταρ, ιδιαίτερα για ένα αχανές νεανικό κοινό, επιβάλλει στο καθημερινό της πρόγραμμα να κυριαρχούν ασχολίες όπως η σύνθεση και η εκτέλεση τραγουδιών σε ζωντανές ή διαδικτυακές συναυλίες, η σχεδίαση και επίδειξη ρούχων, τα γυρίσματα βιντεοκλίπ, οι φωτογραφήσεις και αυτοφωτογραφήσεις για τα social media κ.λπ. Γι’ αυτό και δεν συντρέχει κανένας απολύτως λόγος να υποθέσει κάποιος ότι η πατριωτική αφύπνιση της Ντούα Λίπα είναι κάτι πιο σοβαρό από την προσπάθειά της να παρουσιάζεται ως μια πολιτικοποιημένη ποπ περσόνα, ενδεχομένως επειδή αυτό κάνουν και άλλες σταρ του φυράματός της – με πρώτη την επίσης Αλβανοκοσοβάρα Ρίτα Όρα. Και βέβαια, επειδή αυτού του είδους το προφίλ κάνει περισσότερο ντόρο και, εν τέλει, είναι πιο εμπορικό. Αν υπάρχει ένα μήνυμα άξιο λόγου το οποίο θα μπορούσε κάποιος να διακρίνει στην ξαφνική εθνικιστική κρίση της, αυτό είναι ότι μάλλον η ίδια εξακολουθεί να νιώθει ξένη και παρείσακτη στη Βρετανία όπου εδρεύει παρά την τρομακτική της επιτυχία ως ποπ σταρ. Εξάλλου, η ίδια έχει εξομολογηθεί ότι «κι εγώ δεν ξέρω πού θα ήμασταν σήμερα εάν το Brexit είχε γίνει όταν οι γονείς μου ήρθαν ως πρόσφυγες στη Βρετανία από το Κόσοβο. Ξέρω τι σήμαινε για εκείνους το να γίνουν δεκτοί σε μια χώρα της Ενωμένης Ευρώπης».
Η αναστάτωση που προκάλεσε η αρχική της ανάρτηση εξέπληξε ακόμη και την ίδια – ή τουλάχιστον αυτό ισχυρίστηκε στο επόμενο post επί του ιδίου θέματος. «Η προηγούμενη ανάρτησή μου ουδέποτε είχε στόχο να εξάψει οποιοδήποτε μίσος», έγραψε στις 21 Ιουλίου η Ντούα Λίπα – με κόκκινα κεφαλαία γράμματα σε μαύρο φόντο. Και εξήγησε: «Λυπάμαι και θυμώνω που το σχόλιό μου εσκεμμένα παρερμηνεύτηκε από ορισμένες ομάδες και άτομα που προωθούν τον εθνικιστικό διχασμό, κάτι το οποίο εγώ απορρίπτω εντελώς. Όποτε γράψω κάτι για το Κόσοβο, η κίνηση στο προφίλ μου τρελαίνεται, ακόμη και εάν το post αφορά κάτι χαρούμενο όπως το φαγητό ή η μουσική. Συναντώ έξαλλη αντίδραση στην ιδέα μιας αυθεντικής κοσοβάρικης κουλτούρας. Ολοι μας δικαιούμαστε να είμαστε υπερήφανοι για την εθνικότητα και την καταγωγή μας. Εγώ απλώς θέλω η χώρα μου να εμφανίζεται στον χάρτη και να μπορώ να μιλώ με υπερηφάνεια και χαρά για τις αλβανικές μου ρίζες και την πατρίδα μου. Ενθαρρύνω τους πάντες να αγκαλιάσουν την κληρονομιά τους, να ακούσουν και να διδαχτούν ο ένας από τον άλλον. Ειρήνη, αγάπη και σεβασμός προς όλους. Ντούα Χ».
Κατόπιν αυτής της δευτερολογίας, ορισμένοι έσπευσαν να υπενθυμίσουν στην ποπ σταρ με τις πατριωτικές ευαισθησίες ότι το Κόσοβο εμφανίζεται στους χάρτες, αλλά όχι ως επαρχία της Μεγάλης Αλβανίας, όπως ίσως η ίδια θα επιθυμούσε. Πάντως, ο στόχος της Λίπα ήταν να υποκινήσει μια μαζική συλλογή υπογραφών ώστε να πειστεί η Apple να συμπεριλάβει το Κόσοβο και την Παλαιστίνη στους χάρτες των εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα και φορητές συσκευές.
Στη Βρετανία
Την τάση της να εκφράζει όσο πιο δυναμικά και ηχηρά μπορεί τις απόψεις της, χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες, λέει ότι την οφείλει στους γονείς της. Οι οποίοι, αν και Αλβανοκοσοβάροι πρόσφυγες από την Πρίστινα και παρά το γεγονός ότι ήταν άνθρωποι με σπουδές και επαγγελματική σταδιοδρομία στην πατρίδα τους, το 1992 αναγκάστηκαν να αρχίσουν από το μηδέν στο Λονδίνο. Στο Κόσοβο ο Ντουκάτζιν Λίπα, ο πατέρας της, ήταν ασκούμενος οδοντίατρος, ενώ παράλληλα τραγουδούσε σε ροκ συγκρότημα. Η μητέρα της, Ανέζα, ήταν δικηγόρος. Στη Βρετανία ξεκίνησαν από χειρωνακτικές και βοηθητικές εργασίες, κατάφεραν όμως όχι μόνο να επιβιώσουν και να φέρουν στον κόσμο τρία παιδιά, αλλά και να επιμορφωθούν και να ακολουθήσουν νέα καριέρα. Ο μεν Ντουκάτζιν ως διευθυντής μάρκετινγκ, η δε Ανέζα στον τουριστικό κλάδο.
Η Ντούα γεννήθηκε το 1995 στη Βρετανία και από μικρή κατέστησε σαφές ότι δεν είχε σκοπό να κάνει κάτι άλλο στη ζωή της εκτός από το να γίνει σταρ. Αφού μεσολάβησε μια οικογενειακή μετοικεσία στο Κόσοβο λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων του πατέρα της εκεί, η Ντούα αφοσιώθηκε στην προσπάθειά της να διεισδύσει στη μουσική βιομηχανία. Μετά από κάποιες σπουδές σε δραματική σχολή, ευκαιριακές απασχολήσεις ως υποδοχή σε λονδρέζικα εστιατόρια και κλαμπ, στο μόντελινγκ κ.λπ., βρήκε τον τρόπο να εκπληρώσει το όνειρό της. Γράφοντας και ερμηνεύοντας δικά της τραγούδια, άγγιξε την κορυφή του ποπ σύμπαντος, συσσωρεύοντας καθ’ οδόν προς τη δόξα μερικά από τα πλέον σημαντικά τρόπαια του χώρου, όπως δύο βραβεία Grammy, τρία Brit Awards, δύο Ευρωπαϊκά Βραβεία MTV, ανάμεσα σε πολλές άλλες διακρίσεις.
Όταν ήταν μικρή και έκανε οντισιόν για να μπει στη χορωδία του σχολείου της δεν έφτανε τις ψηλές νότες, γι’ αυτό της είπαν ότι δεν μπορούσε να τραγουδήσει. Επέμεινε όμως. Στα 11 της οι γονείς της αποφάσισαν να γυρίσουν στην Πρίστινα, η ίδια ωστόσο είχε άλλα σχέδια. Στα 14 της ξεκίνησε να κάνει διασκευές τραγουδιών της Pink και της Nelly Furtado –που είναι η κύρια επιρροή της– και τις ανέβαζε στο YouΤube. Ζητούσε να τις τσεκάρουν όσοι είχαν κάποια σχέση με τη μουσική κι έτσι κατάφερνε να κλείνει τοπικά live. Όταν έγινε 15 χρονών κατάφερε να πείσει τους γονείς της να την αφήσουν να επιστρέψει στο Λονδίνο για να κυνηγήσει το όνειρό της στη μουσική. Για να τα βγάλει πέρα άρχισε να δουλεύει ως μοντέλο, μέχρι που το πρακτορείο τής είπε να χάσει βάρος κι εκείνη δεν το δέχτηκε. Το 2012, στα 17 της, άρχισε να ποστάρει τα δικά της τραγούδια στο SoundCloud. Από τότε έχει συνεχή παρουσία στα social media, σχεδόν εμμονική. Και τα διαχειρίζεται όλα μόνη της, ακόμα και σήμερα, παρά την επιτυχία της. «Είχα τα σκαμπανεβάσματά μου μέχρι να βρω τον εαυτό μου. Πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά, όχι μόνο για τη μουσική αλλά και για οτιδήποτε κάνεις στη ζωή σου. Δεν πίστευα ότι θα μπορούσαν να φτάσω τόσο ψηλά. Τα όνειρα όμως πραγματοποιούνται». Το 2015 πρόσεξε τη μουσική της ο μάνατζερ της Lana Del Rey, Ben Mawson, και την έκλεισε για τη Warner Bros. Δεν ήταν ο μόνος όμως. Το δεύτερο τραγούδι που κυκλοφόρησε στην εταιρεία, το «Be the οne», άρχισε να παίζεται σε ραδιοφωνικούς στη Γερμανία και έγινε Νο 1 στο Βέλγιο. Σε ένα μίνι ντοκιμαντέρ που έκανε για το Fader με τίτλο «Seen in blue», εξομολογήθηκε το εξής: «Είχα τα σκαμπανεβάσματά μου μέχρι να βρω τον εαυτό μου. Πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά, όχι μόνο για τη μουσική αλλά και για οτιδήποτε κάνεις στη ζωή σου. Δεν πίστευα ότι θα μπορούσαν να φτάσω τόσο ψηλά. Τα όνειρα όμως πραγματοποιούνται». Πέρσι κυκλοφόρησε το ντεμπούτο άλμπουμ της που έχει τίτλο το όνομά της, «Ντούα Λίπα». Χαρακτηρίζει γενικά τη μουσική της «σκοτεινή ποπ». Το βίντεο του «New Rules» είναι αρκετά σεμνό και πιασάρικο, μια και δείχνει κορίτσια της διπλανής πόρτας να χορεύουν σε ένα ξενοδοχείο, υμνώντας τη γυναικεία φιλία ως το αντίδοτο σε μια κακή σχέση. Αυτό που ξεχωρίζει φυσικά είναι φωνή της, βαθιά και καθαρή, που όμως μου θυμίζει κάτι πολύ έντονα. Για ώρα προσπαθούσα να βρω τι ήταν αυτό, τελικά ζήτησα τη βοήθεια ενός φίλου: «Marina and the Diamonds! Είναι ίδιες». Ώρες-ώρες δεν μπορείς παρά να αναρωτιέσαι αν η σύγχρονη ποπ μουσική έχει ημερομηνία λήξης. Παρ’ όλα αυτά, η Ντούα Λίπα απόδειξε ότι είναι ένα από τα πιο λαμπερά πρόσφατα παραδείγματά της.
