Εμμηνόπαυση

Ένα φυσικό γεγονός στη ζωή μιας γυναίκας

Μια φυσιολογική διαδρομή αντιμετωπίσιμη. Ποια τα συμπτώματα και πως αντιμετωπίζονται; Μιλά στο Ciao magazine η γυναικολόγος Άννα Αθανασάκη για το θεραπευτικό πλάνο και για την ανακούφιση όλων των δυσάρεστων συμπτωμάτων, ώστε με την κατάλληλη πληροφόρηση και ψυχολογική υποστήριξη, να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε καλύτερα αυτό το στάδιο της ζωής μας.

-Τι είναι η εμμηνόπαυση και σε ποια ηλικία εμφανίζεται; Είναι η χρονική περίοδος κατά την οποία η γυναίκα παύει να έχει έμμηνο ρύση (περίοδος) για περισσότερο από 12 μήνες. Αυτό σηματοδοτεί την διακοπή της παραγωγής ωοθηκικών ορμονών, γεγονός που ευθύνεται για μία σειρά φυσιολογικών αλλαγών , στον κόλπο της, στα έσω γεννητικά όργανα, στα οστά της, στο δέρμα της και ίσως να την επηρεάσει καρδιαγγειακά αλλά και ψυχολογικά. Στην χώρα μας ο μέσος όρος ηλικίας που μία γυναίκα μπαίνει σε εμμηνόπαυση είναι 48 -51 ετών αλλά μπορεί να συμβεί και σε ηλικία 45-55 ετών. Ωστόσο, λόγω γονιδίων, ασθένειας ή ιατρικών διαδικασιών, (χειρουργική αφαίρεση μήτρας, αφαίρεση ωοθηκών, ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία) ορισμένες γυναίκες περνούν την εμμηνόπαυση και σε μικρότερη ηλικία. . -Ποια είναι τα συμπτώματα; Eξάψεις σε ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών. Πρόκειται για ένα αίσθημα θερμότητας, κυρίως στο πρόσωπο ή και στο υπόλοιπο σώμα που διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα. Μπορεί βέβαια να συνοδεύεται από ερυθρότητα προσώπου, εφίδρωση και αίσθημα παλμών. . Κολπική ξηρότητα, ελάττωση των κολπικών υγρών με αποτέλεσμα δυσανεξία ή και πόνο στην διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.

Λέπτυνση και ξηρότητα δέρματος. Αλλαγή στο σχήμα και στην υφή των μαστών. Αλλαγές στην διάθεση, ευερεθιστότητα, άγχος, ημικρανίες, αύξηση βάρους. Μειωμένη σεξουαλική διάθεση (Libido). Διαταραχές στην ούρηση, ακράτεια νυχτερινή, ενούρηση, συχνότερες ουρολοιμώξεις. -Ποια είναι τα επακόλουθα γυναικολογικά προβλήματα που επιφέρει; Στο καρδιαγγειακό σύστημα όπου η έλλειψη οιστρογόνων έχει βλαπτική επίδραση, γιατί τα οιστρογόνα δρουν ευεργετικά και στα στεφανιαία αγγεία αλλά και στον μεταβολισμό των λιπιδίων. Γι’ αυτό και συχνά παρατηρείται αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων και αύξηση των καρδιαγγειακών επεισοδίων. Απώλεια οστικής μάζας, δηλαδή μείωση του ασβεστίου στα οστά, που οδηγεί σε οστεοπενία ή οστεοπόρωση με επακόλουθο παθολογικά κατάγματα.Οι επιπτώσεις στο γεννητικό σύστημα είναι οι ατροφικές αλλοιώσεις κόλπου, τραχήλου μήτρας και μείωση μεγέθους των ωοθηκών. .Ο μυϊκός τόνος στους μύες της πυέλου χάνεται προοδευτικά και εμφανίζεται κολπική χαλάρωση.

Θεραπεία Oι θεραπείες επικεντρώνονται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη ή την διαχείριση χρόνιων καταστάσεων που μπορεί να εμφανιστούν με την εμμηνόπαυση και περιλαμβάνουν: Ορμονική θεραπεία. Η θεραπεία με οιστρογόνα ή και προγεσταγόνα είναι η πιο αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή για την ανακούφιση κυρίως των εξάψεων της εμμηνόπαυσης. Εναλλακτικά δίνονται φυτικά οιστρογόνα.

Η χορήγηση οιστρογόνων επιδρά ευεργετικά στην ατροφία κόλπου/αιδοίου και αντενδεικνύεται στον καρκίνο μαστού, υπερπλασία ενδομητρίου, ηπατική νόσο, διαταραχές πήξεως και ιστορικό θρομβοεμβολικων επεισοδίων. Σε γυναίκες με κιρσούς κάτω άκρων ή καπνίστριες θα πρέπει να τονίζεται ο κίνδυνος θρομβοεμβολικού επεισοδίου. Η επιλογή της Θ.Ο.Υ πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να προηγείται γυναικολογικός και αιματολογικός έλεγχος.Όσον αφορά τα συμπληρώματα διατροφής υπάρχει μεγάλη ποικιλία π,χ ισοφλαβόνες σόγιας σε συνδυασμό με μελατονίνη, μαγνήσιο που μειώνει και το αίσθημα χρόνιας κόπωσης και βελτιώνει τον ύπνο. Κολπικά οιστρογόνα. Για την ανακούφιση της κολπικής ξηρότητας, τα οιστρογόνα μπορούν να χορηγηθούν απευθείας στον κόλπο χρησιμοποιώντας μια κολπική κρέμα, δισκίο ή δακτύλιο. Αυτή η θεραπεία απελευθερώνει μόνο μια μικρή ποσότητα οιστρογόνου, η οποία απορροφάται από τους ιστούς του κόλπου. Μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της κολπικής ξηρότητας, της ενόχλησης κατά τη σεξουαλική επαφή Εναλλακτικά υπάρχουν θεραπείες λίπανσης και ενυδάτωσης του κόλπου όπως και σύγχρονες θεραπείες σύσφιξης του κόλπου με λέιζερ και τοποθέτησης υαλουρονικού οξέος. -Τι σημαίνει η πρόωρη εμμηνόπαυση στην γυναίκα και τι προβλήματα επιφέρει: Είναι η εμμηνόπαυση που εμφανίζεται σε ηλικία κάτω των 40 ετών και τα αίτια είναι συνήθως γενετικά, γονιδιακά ή σχετίζεται με αυτοάνοσα νοσήματα. Κάθε γυναίκα στην πρόωρη εμμηνόπαυση πρέπει να ζητήσει την συμβουλή του γυναικολόγου της για θεραπεία και του ενδοκρινολόγου της για να διαγνωστεί έγκαιρα οστεοπενία ή οστεοπόρωση.

-Υπάρχει διαφορά εμμηνόπαυσης με κλιμακτήριο; Η κλιμακτήριος είναι η περίοδος πριν την εγκατάσταση της εμμηνόπαυσης και περιέχει ακανόνιστους κύκλους περιόδου (συχνομηνόρροιες, αραιομηνόρροιες, μητρορραγίες), κολπική ξηρότητα και διακυμάνσεις στην ψυχολογία για 1-5 χρόνια. -Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την εμμηνόπαυση; Είναι κυρίως κληρονομικοί αλλά και γονιδιακοί και φυσικά ιατρικά αίτια (π.χ. χειρουργική επέμβαση στις ωοθήκες ή την μήτρα). -Συμβάλει ο υγιεινός τρόπος ζωής, εν γένει η διατροφή και η σωματική άσκηση, στην καλυτέρευση των συμπτωμάτων; Σαφέστατα ο υγιεινός τρόπος διατροφής και η σωματική άσκηση μπορούν να συμβάλλουν στην διαχείριση πολλών συμπτωμάτων όπως οι εξάψεις, η χαλάρωση κόλπου, η αλλαγή κατανομής λίπους αλλά κυρίως βοήθα στην μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Η εμμηνόπαυση επομένως είναι ένα φυσικό γεγονός πολύ σημαντικό στην ζωή μιας γυναίκας που δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με δέος, φόβο και αγωνία, αλλά με ενημέρωση σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Συνέντευξη-Επιμέλεια: Νίκη Μουσαμά

Άννα Αθανασάκη – Φεργάδη

Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος

Απόφοιτος Παν/μίου Πατρών με Ειδίκευση Ά Μ/Γ Νος. Αλεξάνδρας

Fellowship στον προγεννητικό έλεγχο: King’s College & UCLH (K. Nikolaides)

Μετεκπαίδευση στον φυσικό τοκετό