Ευθειασμός του Αυχένα, Γεώργιος Ηλ. Γουδέβενος Φυσικοθεραπευτής

Αγγεία, νεύρα, ιστοί και οστά συναντιούνται στον αυχένα μας και όλα μαζί βοηθούν να στηρίζεται το κεφάλι.
Η φύση κατασκεύασε τον αυχένα να έχει μια καμπυλότητα (λόρδωση). Πρόκειται για μιαν αρχιτεκτονική η οποία όταν διαταραχθεί, όταν παρουσιασθεί δηλαδή ευθειασμός, τα πράγματα αρχίζουν να γίνονται προβληματικά. Με την πάροδο του χρόνου αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε φθορές ή παθήσεις που αυξάνουν τα φορτία που μπορεί να γίνουν ανεκτά από τη δομή και την υποδομή της σπονδυλικής στήλης.

Ο αυχένας αποτελεί ένα από τα συχνότερα βαλλόμενα μέρη του ανθρώπινου σώματος μυοσκελετικά, και όχι μόνο.

Είναι ένα κομβικό σημείο, όπου αγγεία, νεύρα, ιστοί και οστά συναντιούνται και συντελούν στην αιμάτωση, στη νεύρωση του εγκεφάλου και των άνω άκρων, στη στήριξη του κεφαλιού, στις κινήσεις της καθημερινότητας, καθώς και στη σωστή λειτουργία της αναπνοής, της κατάποσης και πολλών άλλων λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού.
Μυοσκελετικά, μία από τις συχνότερες καταστάσεις, η οποία είναι γνωστή σε όλους μας ως ‘πάθηση’, αλλά στην ουσία δεν είναι, και απλώς εμπεριέχει σειρά δυσλειτουργιών που προκαλούν πόνο, δυσκαμψία, ζαλάδες, μουδιάσματα κ.ά., είναι το αυχενικό σύνδρομο.
Πρόκειται για μια έκφραση περιγραφική, αλλά ασαφή, όμως παρ’ όλα αυτά, όταν ο ειδικός αναλύσει τους παράγοντες που τη δημιουργούν, μπορεί τουλάχιστον να βρει κάποια άκρη του νήματος και να μπορέσει να οδηγήσει τον ασθενή σε τρόπους και μεθόδους θεραπευτικές, καθώς και σε ανακούφιση ή και εξάλειψη των συμπτωμάτων του.
Η ακτινογραφία δίνει σημαντική πληροφόρηση για τη θέση, την καμπυλότητα (λόρδωση) και την απόσταση μεταξύ των σπονδυλικών σωμάτων του αυχένα. Στην ουσία μας δείχνει την αρχιτεκτονική των αυχενικών σπονδύλων σε σχέση με το κεφάλι και το υπόλοιπο σώμα.
Η πιο συνήθης, μη παθολογική περιγραφή της αλλαγής της εικόνας αυτής αποκαλείται ευθειασμός ή αναστροφή της φυσιολογικής λόρδωσης. Συχνά, τόσο από τους ειδικούς όσο και από τους λιγότερο σχετικούς υποτιμάται αυτή η αλλαγή της εικόνας του αυχένα, τον οποίο η φύση κατασκεύασε να έχει καμπυλότητα και όχι να είναι σε ευθεία. Ως αποτέλεσμα, με την πάροδο του χρόνου αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε φθορές ή παθήσεις, που λόγω της αλλαγής στον αυχένα αυξάνουν τα φορτία που μπορεί να γίνουν ανεκτά από τη δομή και την υποδομή της σπονδυλικής στήλης.
Το πρόβλημα στην ουσία είναι μηχανικό, διότι αλλάζουν η στατική και η αντοχή των φορτίων.
Εδώ λοιπόν σημαντικό ρόλο παίζει η Εμβιομηχανική, δηλαδή η επιστήμη στις αρχές της οποίας στηρίζεται το τέλειο ανθρώπινο σώμα και που όταν αυτές παραβιασθούν, τότε όλα αλλάζουν. Πώς; Ας δούμε λίγο πιο παραστατικά.
Το κεφάλι στηρίζεται πάνω στον αυχένα και τους αυχενικούς μυς και σπονδύλους, ανάμεσα στους οποίους υπάρχουν οι δίσκοι για να τους διαχωρίζουν.
Οι αυχενικοί σπόνδυλοι είναι η ‘κολόνα’ που στηρίζει το κεφάλι. Η ‘κολόνα’ όμως αυτή δεν είναι ευθεία, αλλά τοξοειδής, κι αυτό για να μπορεί να αντέχει τις κινήσεις, τους κραδασμούς, τις δονήσεις και το βάρος του κεφαλιού.
Είναι λοιπόν μια ‘κολόνα’ με λόρδωση (δηλαδή το αντίθετο της καμπουριαστής (-με κύφωση- ‘κολόνας’).
Όταν η λόρδωση αυτή αρχίζει και χάνεται, τι συμβαίνει; Πόσο επηρεάζει τη στατική και την αντοχή του αυχένα;
Πράγματι επηρεάζει και μεσο-μακροπρόθεσμα δημιουργεί έδαφος για φθορά και εκφυλισμό των δίσκων στην αυχενική μοίρα και ιδιαίτερα των τελευταίων αυχενικών δίσκων, που δέχονται πολλαπλάσια φορτία από όσα μπορούν να αντέξουν, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κήλες στους δίσκους, οι οποίες με τη σειρά τους πιέζουν τα νεύρα και δίνουν συμπτώματα πόνου, μουδιάσματος, καθώς και αδυναμία στήριξης και κίνησης του κεφαλιού.

Ο ευθειασμός λοιπόν δεν αποτελεί ένα απλό, αθώο εύρημα. Είναι βέβαιο ότι πίσω από αυτόν κρύβεται μια εν δυνάμει πάθηση, η οποία αν δεν έχει εκδηλωθεί ακόμα, είναι σίγουρο ότι σύντομα θα κάνει αισθητή την παρουσία της.
Είναι μεγάλης αξίας να το αντιληφθεί και να το επισημάνει ο ειδικός γιατρός και θεραπευτής και να χτυπήσει το καμπανάκι του ελλοχεύοντος κινδύνου.
Φυσικά, λόγω του τρόπου εργασίας και ζωής, (κομπιούτερ, γραφείο, τηλεόραση στην κρεβατοκάμαρα κ.ά.) τα προβλήματα αυτά αυξάνουν και τα άτομα με αυχενικό σύνδρομο θα πολλαπλασιασθούν. Γι’ αυτό λοιπόν, αν έχετε ευθειασμό, ζητήστε περισσότερες διευκρινίσεις από το γιατρό και το φυσικοθεραπευτή σας.

Υπάρχουν ειδικές ασκήσεις, τεχνικές και μέθοδοι, που όχι μόνο διορθώνουν, αλλά και σταθεροποιούν αυτήν την κατάσταση. Οι ασκήσεις στάσης, όπως π.χ. McKenzie, καθώς και οι σταθεροποιητικές ασκήσεις, ιδιαίτερα με εργομετρικά μηχανήματα αποκατάστασης, όπως το MedX αυχενικής μοίρας, μπορούν να δώσουν λύση στο υφέρπον πρόβλημα.
Επίσης, οι εργονομικές συμβουλές για τον τρόπο εργασίας, ύπνου, οδήγησης καθώς και κινήσεις περπατήματος, κολύμβησης, άσκησης, και άλλων δραστηριοτήτων, παρ’ ότι μπορεί να ακούγονται πολύ απλοϊκές, είναι μεγάλης αξίας, έχουν πολλά να προσφέρουν και δεν κοστίζουν.
Η σωστή στάση και θέση του αυχένα μπορεί να σας γλιτώσει από τους πόνους, τις ζαλάδες, την αδυναμία στήριξης του κεφαλιού, από τα ‘πιασίματα’, τις μυϊκές συσπάσεις και ένα σωρό άλλες καταστάσεις. Η λύση συχνά είναι απλή, αλλά ως γνωστόν το απλό είναι δύσκολο και πολύπλοκο, όταν κάποιος το υποτιμά.
Οι εξειδικευμένοι γιατροί και φυσικοθεραπευτές είναι σήμερα στη διάθεσή σας.

Γεώργιος Ηλ. Γουδέβενος
Dr. of Manual Medicine – Φυσικοθεραπευτής