ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΡΤΣΙΝΕΒΕΛΟΣ – Μαιευτήρας – Γυναικολόγος

Εκτινασσόμενος δάκτυλος

Εκτινασσόμενος δάκτυλος είναι η πάθηση κατά την οποία υπάρχει η αίσθηση ότι το δάκτυλο «κλειδώνει» ή «πιάνεται» κατά την κάμψη ή έκταση. Η κλινική αυτή κατάσταση έχει λάβει την ονομασία της, γιατί όταν ο ασθενής προσπαθεί να τεντώσει (εκτείνει) το δάκτυλο από τη θέση της κάμψης όπου «κλειδώνει», αυτό εκτινάσσεται σαν σκανδάλη.

Ο ασθενής αναφέρει συχνά ότι το δάκτυλο «κλείνει και δεν ανοίγει» ή «ανοίγει και δεν κλείνει», ενώ σε αρχόμενες περιπτώσεις συναντά δυσκολία στην κάμψη και έκταση.

Σε προχωρημένες καταστάσεις, το δάκτυλο παραμένει στην «κλειδωμένη» θέση κάμψης και αδυνατεί να τεντώσει.

Πώς δημιουργείται;

Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος είναι γνωστός και ως στενωτική τενοντοελυτρίτιδα και οφείλεται σε φλεγμονή και επακόλουθη πάχυνση και στένωση του ινώδους ελύτρου που καλύπτει τον καμπτήρα τένοντα στη βάση του δακτύλου. Με την πάροδο του χρόνου ακολουθεί δευτεροπαθής πάχυνση του τένοντα με δημιουργία οζιδίων που παρεμποδίζει την ομαλή ολίσθηση του τένοντα κάτω από το ινώδες έλυτρο.

Παράγοντες κινδύνου

• Άτομα που η εργασία τους ή τα χόμπι τους απαιτούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις σύλληψης με την παλάμη έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν την πάθηση.
• Ατομα με σακχαρώδη διαβήτη ή ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι πιο ευάλωτα στην ανάπτυξη της πάθησης.
• Οι γυναίκες προσβάλλονται πιο συχνά.
• Επίσης, παρουσιάζεται πιο συχνά τους πρώτους 6 μήνες μετά από χειρουργείο αποκατάστασης συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα.

Ποια τα συμπτώματα;

• Δυσκαμψία του δακτύλου περισσότερο το πρωί.
• Πόνος, θερμότητα και φλεγμονή στη βάση του δακτύλου παλαμιαία.
• Αίσθηση «κρότου» ή «κλικ» κατά την κίνηση του δακτύλου.
• Ευαισθησία ή ψηλαφητή διόγκωση στην παλάμη αντίστοιχα με τη βάση του δακτύλου.
• Πιάσιμο ή κλείδωμα του δακτύλου σε κάμψη που κατά την προσπάθεια να τεντώσει εκτινάσσεται σε έκταση με «κρότο».
• Κλείδωμα του δακτύλου σε κάμψη με αδυναμία έκτασης.

Τα συμπτώματα συμβαίνουν περισσότερο το πρωί κατά την προσπάθεια του ατόμου να συγκρατήσει σταθερά κάποιο αντικείμενο αλλά και όταν προσπαθήσει να εκτείνει το δάκτυλο. Μπορεί να είναι ήπια στην αρχή και προοδευτικά γίνονται πιο σοβαρά.

Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε δάκτυλο και στον αντίχειρα. Μπορεί να συμβαίνει ταυτόχρονα σε περισσότερα από ένα δάκτυλο του ενός χεριού ή και στα δύο χέρια.

Διάγνωση

Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος διαγιγνώσκεται με την κλινική εξέταση του δακτύλου.

Γίνεται κάμψη-έκταση του δακτύλου για να διαπιστωθεί πιθανό «κλείδωμα» σε κάμψη του δακτύλου με επακόλουθη εκτίναξη σε έκταση.

Παράλληλα, γίνεται ψηλάφηση της βάσης του δακτύλου για ύπαρξη πόνου, φλεγμονής και ψηλαφητής διόγκωσης.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν απαιτείται να γίνουν κάποιες εξετάσεις.

Θεραπεία

Συντηρητική θεραπεία

• Τα αντιφλεγμονώδη μπορεί να μειώσουν τη φλεγμονή και τον πόνο αλλά δεν είναι πολύ πιθανό να αποτρέψουν την παγίδευση του τένοντα και ο εκτινασσόμενος δάκτυλος συνήθως παραμένει.

• Ανάπαυση του χεριού

Ο ασθενής θα πρέπει να αποφύγει δραστηριότητες με συχνό σφίξιμο του χεριού, σύλληψη αντικειμένων ή παρατεταμένη χρήση χειρωνακτικών μηχανημάτων που προκαλούν δόνηση.

• Ήπιες ασκήσεις κινησιοθεραπείας του δακτύλου για να αποφευχθεί ή εμπλοκή σε κάμψη.

• Τοπική ένεση κορτικοειδούς

Η έγχυση του κορτικοστεροειδούς γίνεται υπό τοπική αναισθησία γύρω ή πάνω στο παχυσμένο έλυτρο του τένοντα και καταφέρνει να θεραπεύσει τη φλεγμονή του ελύτρου και του τένοντα αποκαθιστώντας πάλι την ομαλή ολίσθηση του τένοντα και την απρόσκοπτη κίνηση του δακτύλου.

Η θεραπεία μπορεί να απαιτεί και δεύτερη ένεση αλλά είναι συχνά πολύ αποτελεσματική. Η διάρκεια της αποτελεσματικότητας μέχρι να γίνει υποτροπή ποικίλει.

Χειρουργική θεραπεία

• Διατομή του παχυσμένου ινώδους ελύτρου με εισαγωγή βελόνας κάτω από το δέρμα υπό τοπική αναισθησία και μετακίνηση της βελόνας σε συνδυασμό με κινήσεις του δακτύλου. Η μικροεπεμβατική αυτή τεχνική μπορεί να γίνει στο ιατρείο με ή χωρίς καθοδήγηση μηχανήματος υπερήχων.

• Με μικρή τομή 1 cm στην παλάμη υπό τοπική αναισθησία και διάνοιξη του παθολογικού ελύτρου οπότε και διαπιστώνεται άμεσα διεγχειρητικά η ελεύθερη κίνηση του δακτύλου και η πλήρης αποκατάσταση της κινητικότητας και λειτουργικότητας του δακτύλου.

Μετεγχειρητικά, ο ασθενής ξεκινά άμεσα ήπια ενεργητική και παθητική κίνηση του δακτύλου. Σε περίπτωση που δεν τοποθετηθούν απορροφήσιμα ράμματα, αφαιρούνται σε 10-14 ημέρες.