ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΡΤΣΙΝΕΒΕΛΟΣ, MD, PhD Μαιευτήρας-Γυναικολόγος

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Εξειδικευθείς στην

Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή

& Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική

Υστεροσκόπηση-Λαπαροσκόπηση

Επιστημονικός Συνεργάτης

Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής

Institute of LIFE IASO

Λαπαροσκόπηση στη Γυναικολογία:

Μια ματιά… μέσα μας!

Τι είναι η Λαπαροσκόπηση;

Η Λαπαροσκόπηση είναι μία ενδοσκοπική τεχνική, με την οποίαν επισκοπούνται τα εσωτερικά όργανα της κοιλιάς. Μέσα από ένα οπτικό σύστημα (λαπαροσκόπιο) με αυτόνομο φωτισμό (πηγή ψυχρού φωτισμού και οπτικές ίνες) και τη χρήση διατατικού μέσου (αέριο, διοξείδιο του άνθρακα), είναι δυνατή η διάγνωση (διαγνωστική λαπαροσκόπηση) και η αντιμετώπιση (χειρουργική λαπαροσκόπηση) των περισσότερων γυναικολογικών χειρουργικών παθήσεων.

Πως διενεργείται;

Η λαπαροσκόπηση διενεργείται διαμέσου 3-4 μικρών χειρουργικών τομών συνήθως 0.5-1 cm, στην κοιλιά, διαμέσου των οποίων εισέρχονται τα χειρουργικά εργαλεία, ενώ ο Χειρουργός Γυναικολόγος χειρίζεται τα εργαλεία από τις λαβές τους που βρίσκονται έξω από το σώμα, παρακολουθώντας στο monitor το άκρο τους, που βρίσκεται μέσα στο σώμα! Τούτο ασφαλώς απαιτεί εκπαίδευση και εξοικείωση του ασχολούμενου με τη λαπαροσκόπηση, καθώς παρεκλίνει από τη συνήθη χειρουργική πρακτική των ανοικτών χειρουργείων κοιλίας.

Ποιες είναι οι κλινικές της εφαρμογές στη Γυναικολογία;

Διερεύνηση της γυναικείας υπογονιμότητας

Η διαγνωστική λαπαροσκόπηση έχει σημαντικό ρόλο στη διερεύνηση του σαλπιγγικού παράγοντα της υπογονιμότητας. Με αυτήν είναι δυνατό να αναδειχθεί η παρουσία συμφύσεων, που αποτελούν μεμβρανώδεις ή ινώδεις ταινίες μεταξύ των οργάνων της κοιλιάς, οι οποίες δύνανται να δυσχεραίνουν ή και να μπλοκάρουν τη διαβατότητα των σαλπίγγων. Επιπλέον είναι δυνατόν να αναδειχθεί ενδομητρίωση, μία κατάσταση που αφορά το 5-7% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ σε υπογόνιμες γυναίκες αναφέρεται σε συχνότητα 20-40%!

Επιπλέον η διαγνωστική λαπαροσκόπηση είναι δυνατόν να διαπιστώσει ή και να επιβεβαιώσει απεικονιστικά ευρήματα της υπερηχογραφίας ή της μαγνητικής τομογραφίας, που δύνανται να σχετίζονται με υπογονιμότητα, όπως συγγενείς ανωμαλίες διαπλάσεως της μήτρας, ωοθηκικές ή παρασαλπιγγικές κύστεις και ινομυώματα.

Αντιμετώπιση έκτοπης κύησης

Η πλειονότητα των περιπτώσεων έκτοπης-εξωμητρίου κύησης εντοπίζεται στη σάλπιγγα και η λαπαροσκοπική χειρουργική προτιμάται σήμερα έναντι της ανοικτής χειρουργικής στην αντιμετώπιση με σαλπιγγεκτομή ή σαλπιγγοτομή.

Αντιμετώπιση κυστικών μορφωμάτων των ωοθηκών ή των σαλπίγγων

Σημαντική στην περίπτωση αυτή είναι η προεγχειρητική αξιολόγηση των κυστικών μορφωμάτων, με την οποίαν θα τεθεί η πιθανότητα αυτά να αποτελούν κακοήθη ή οριακής κακοήθειας μορφώματα των ωοθηκών ή των σαλπίγγων, ώστε να σχεδιαστεί κατάλληλα η χειρουργική επέμβαση.

Ένα μεγάλο ποσοστό των κυστικών μορφωμάτων των ωοθηκών είναι ενδομητριωσικές κύστεις. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται ενδελεχής προεγχειρητική αξιολόγηση προς καθορισμό, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, της έκτασης της ενδομητρίωσης, ώστε να ενημερωθεί η ασθενής για τις πιθανές επιπλοκές της χειρουργικής επέμβασης σε προχωρημένα στάδια ενδομητρίωσης, όπου εμπλέκεται το έντερο, η ουροδόχος κύστη, οι ουρητήρες και άλλα όργανα της κοιλιάς.

Εξαίρεση ινομυωμάτων

Η χειρουργική λαπαροσκόπηση προτιμάται τα τελευταία χρόνια στην εκπυρήνιση των ινομυωμάτων της μήτρας. Για την εξαγωγή μεγάλων ινομυωμάτων, από την κοιλιά μέσα από χειρουργικές τομές που δεν ξεπερνούν τα 1-2 cm, αντιλαμβάνεται κανείς ότι είναι απαραίτητος ο τεμαχισμός αυτών με ένα εργαλείο, που ονομάζεται ηλεκτρομηχανικός τεμαχιστής ιστών (morcellator). Ωστόσο, πριν από μερικά χρόνια, το FDA (Food & Drug Administration) των ΗΠΑ χαρακτήρισε τον τεμαχισμό των ινομυωμάτων εντός της κοιλιάς κατά τη λαπαροσκόπηση επικίνδυνο στην περίπτωση, που το αρχικά θεωρούμενο ινομύωμα αποδειχθεί κακοήθης όγκος-σάρκωμα. Προς τούτο, συστήνει την αποφυγή λαπαροσκοπικής ινομυωματεκτομής σε περιπτώσεις που προεγχειρητικά είναι πιθανή η κακοήθεια, σε γυναίκες μετά την εμηνόπαυση ή ηλικίας >50 ετών και σε γυναίκες που η υστερεκτομή, ως εναλλακτική προσέγγιση με έξοδο της μήτρας δια του κόλπου, είναι εφικτή. Για όλες τις άλλες περιπτώσεις, συστήνει την αναλυτική ενημέρωση των υποψήφιων γυναικών για τον κίνδυνο ύπαρξης κακοήθειας (1:225-1:580) και την εφαρμογή χειρουργικής λαπαροσκόπησης μόνο με τη χρήση ειδικών συστημάτων-ενδοσκοπικών σάκων, εντός των οποίων θα γίνει απομονωμένα ο τεμαχισμός των ινομυωμάτων.

Εξαίρεση της μήτρας – Υστερεκτομή

Για τις περιπτώσεις που η μήτρα είναι μικρή και το μέγεθός της επιτρέπει την έξοδο δια του κόλπου, δεν απαιτείται ηλεκτρομηχανικός τεμαχιστής ιστών. Για όλες τις άλλες περιπτώσεις ισχύουν αυτά που αναφέρθηκαν πιο πάνω για την εξαίρεση ινομυωμάτων, σε ότι αφορά την ενημέρωση των γυναικών για την πιθανότητα ύπαρξης κακοήθειας, την εναλλακτική προσέγγιση με ανοικτή χειρουργική επέμβαση και τη χειρουργική λαπαροσκόπηση με τη χρήση ειδικών συστημάτων-ενδοσκοπικών σάκων, εντός των οποίων θα γίνει απομονωμένα ο τεμαχισμός της μήτρας.

Εφαρμογές στην Ουρογυναικολογία

Μεταξύ αυτών αναφέρονται η ανάταξη πρόπτωσης μήτρας- χαλάρωσης πυελικού εδάφους και η ανάρτηση του κολπικού κολοβώματος-κολποϊεροπηξία σε περιπτώσεις πρόπτωσης αυτού μετά από υστερεκτομή.

Εφαρμογές στη Γυναικολογική Ογκολογία

Οι εφαρμογές αυτές σήμερα βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης, αν και για τις περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου ωοθηκών, ενδομητρίου, τραχήλου και σαλπίγγων δεν φαίνεται να προτιμάται η χειρουργική λαπαροσκόπηση.

Ποιο είναι το μεγάλο πλεονέκτημα συγκριτικά με την ανοικτή χειρουργική;

Το μεγάλο πλεονέκτημα της λαπαροσκόπησης συγκριτικά με την ανοικτή χειρουργική είναι ο ηπιότερος μετεγχειρητικός πόνος, ο βραχύτερος χρόνος νοσηλείας (η γυναίκα δύναται να πάρει εξιτήριο την ίδια ημέρα!) και ο βραχύτερος χρόνος ανάρρωσης, που επιτρέπει την επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία πολύ πιο σύντομα. Με την κατάλληλη εκπαίδευση ο σύγχρονος Γυναικολόγος είναι σε θέση να προσφέρει τη λαπαροσκοπική προσέγγιση με ασφάλεια προς όφελος της ασθενούς.

DR PARTSINEVELOS ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Ε.Ε.

Υπηρεσίες Μαιευτικής-Γυναικολογίας

Ήβης 4, Μαρούσι,15124

Τηλ. 210 6924650, Κιν 6973997171

Email: [email protected]