Γυναικείος Μαστός:  η Ομορφιά της Φύσης, Δύναμη και Αδυναμία της Γυναίκας – Dr Λιάκου – Ροΐδη Παρασκευή, Χειρουργός Μαστού

Ο γυναικείος μαστός παρουσιάζει σημαντικές αλλαγές σε στάδια – ορόσημα στη ζωής της γυναίκας: εφηβεία, κύηση- θηλασμός, ώριμη αναπαραγωγική ζωή, εμμηνόπαυση. Παράλληλα, ακολουθεί αλλεπάλληλες μηνιαίες διεγέρσεις κατά τη διάρκεια των εμμηνορυσιακών κύκλων. Όλες οι παραπάνω αλλαγές καθοδηγούνται από:

• τις ορμόνες του φύλου
• τη γενετική προδιάθεση της γυναίκας, τα γονίδιά της
• το περιβάλλον στο οποίο ζει
• τις συνήθειες που καλλιεργεί η ίδια

Το αποτέλεσμα είναι μια πληθώρα παραλλαγών στη μορφή και τη λειτουργία των μαστών κάθε γυναίκας. Οι περισσότερες από αυτές είναι καλοήθεις, ακόμα και αν την ενοχλούν ή τη φοβίζουν, με πιο συχνό παράδειγμα τη μασταλγία. Σε ορισμένες ωστόσο περιπτώσεις μια παθολογική μετάλλαξη σε ένα γονίδιο, η μεγάλη έκθεση σε οιστρογονικές επιδράσεις, τοξικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες αλλά και μακροχρόνιες ανθυγιεινές συνήθεις ενεργοποιούν τη σύνθετη διαδικασία της καρκινογένεσης.

Καρκίνος Μαστού

Πρόκειται για μιαεξαιρετικά ετερογενή νόσο, μια “ομπρέλα” κάτω από την οποία τοποθετούμε σχετικά “ήπιες” κακοήθειες, που δεν θα βλάψουν ποτέ τη ζωή της γυναίκας, αλλά και άλλες πολύ επιθετικές, που από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας τους έχουν τη δυναμική να την απειλήσουν.

Παράλληλα, είναι μια νόσος που εκδηλώνεται με πολλά «πρόσωπα», καθώς μπορεί:

• να μην δίνει κανένα σύμπτωμα και να εντοπίζεται μόνο σε κάποια απεικονιστική εξέταση, όπως η μαστογραφία
• να προκαλεί ένα ήπιο σύμπτωμα που διαλάθει μερικές φορές ως μη σημαντικό
• να «δώσει» ένα θορυβώδες εύρημα, που προκαλεί μεγάλη αγωνία

Τι πρέπει λοιπόν να κάνει κάθε γυναίκα για να προστατευθεί από αυτό τον «ύπουλο» εχθρό; Ας δούμε τις πιο συνηθισμένες καταστάσεις:

Γυναίκα Χωρίς Συμπτώματα

• Από τα 25 έτη της θα πρέπει να συμβουλευθεί ειδικό χειρουργό μαστού σχετικά:

• με τον τρόπο που λειτουργεί ο μαστός της, τις διακυμάνσεις που μπορεί να έχει, πώς μπορεί να τον εξετάζει μόνη της και τα συμπτώματα που μπορεί να αντιληφθεί
• ποιες καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο να αναπτύξει καρκίνο του μαστού
• ποιους παράγοντες στον τρόπο ζωής της μπορεί να βελτιστοποιήσει για να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο
• πώς πρέπει να φροντίζει καθημερινά τους μαστούς της (υγιεινή, χρήση στηθόδεσμου)

• Στη δεκαετία 30 – 40 ετών πρέπει να ακολουθεί ετήσιο έλεγχο με κλινική εξέταση από ειδικό γιατρό και, ανάλογα με τα ευρήματα και τη λειτουργική κατάσταση των μαστών, υπερηχογραφική απεικόνιση. Εάν κριθεί αναγκαίο, όπως στην περίπτωση ισχυρού οικογενειακού ιστορικού, επιβαρυντικών ατομικών παραγόντων ή ευρήματος στην κλινική εξέταση, ενδέχεται να προστεθεί και μαστογραφική απεικόνιση.
• Μετά τα 40 έτη ξεκινά τον ετήσιο προληπτικό μαστογραφικό έλεγχο με συνοδό κλινική εξέταση και ενδεχομένως υπερηχογραφική συνεκτίμηση, τα οποία και συνεχίζει τουλάχιστον μέχρι τα 70 της έτη.
• Σε οποιαδήποτε ηλικία, κάθε εικόνα του μαστού που παρεκκλίνει από τη συνήθη, κάθε αίσθηση που επιμένει και κάθε εύρημα που την ανησυχεί πρέπει να την κατευθύνει στην εμπεριστατωμένη και  υπεύθυνη εξέταση του ειδικού γιατρού.

Γυναίκα με Εύρημα στην Κλινική Εξέταση ή την Απεικόνιση

Τα περισσότερα ευρήματα στους μαστούς είναι αθώα καθώς οφείλονται σε καλοήθεις καταστάσεις του μαζικού αδένα. Ορισμένα από αυτά ωστόσο είναι δυνατό να υποκρύπτουν μια αρχόμενη ή σε εξέλιξη κακοήθεια, και χαρακτηρίζονται ως ύποπτα. Η προσέγγιση κάθε ύποπτου ψηλαφητικού ή απεικονιστικού ευρήματος στο μαστό είναι η λεπτομερής διερεύνηση αυτού, που εξασφαλίζεται με τη ΒΙΟΨΙΑ, τη λήψη δηλαδή δείγματος από την αλλοίωση και την εξέταση αυτού στο μικροσκόπιο. Είναι δε προφανές ότι ο χαρακτηρισμός του ευρήματος, το είδος της βιοψίας και η διενέργεια αυτής πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο στις διαγνωστικές αυτές πράξεις ιατρό.

Γυναίκα με διάγνωση Καρκίνου του Μαστού.

Η διάγνωση της κακοήθειας επιφέρει ένα τεράστιο πλήγμα στη γυναίκα που τη λαμβάνει. Σε αυτή τη δοκιμασία πρέπει να κινητοποιήσει ισχυρούς συμμάχους:

• τις δικές της δυνάμεις: ψυχραιμία, λογική, σθένος και υψηλό ηθικό

• την αγάπη των δικών της ανθρώπων: οικογένεια, φίλοι
• τη φροντίδα της εξειδικευμένης ιατρικής ομάδας που θα επιλέξει η ίδια για να τη θεραπεύσει, με σεβασμό στην αξιοπρέπεια και τις επιθυμίες της, και να την καθοδηγήσει με ενσυναίσθηση στο δύσκολο αγώνα της.

Η υγεία δίνει ομορφιά στη γυναίκα, δύναμη και αίσθηση ελέγχου. Το ελπιδοφόρο είναι ότι η ίδια η φύση της γυναίκας, που την κάνει ευάλωτη στον καρκίνο του μαστού, είναι και αυτή που μπορεί να την κατευθύνει στις σωστές αποφάσεις και ενέργειες, ώστε να φροντίσει τον εαυτό της όπως μαθαίνει από νεαρή ηλικία να φροντίζει και όλους γύρω της!

Λιάκου – Ροΐδη Παρασκευή

MD, PhD, FEBS

Χειρουργός Μαστού

www.liakouparaskevi.gr

Ambulatory Surgery Care

Άντερσεν 4Γ και Μωραΐτη 93, Ν. Ψυχικό

Τηλ.: 2106106292, 6973034102