H «σκοτεινή» πλευρά του ήλιου -Σοφία Γιατράκου επιμελήτρια Δερματολογίας – Αφροδισιολογίας

Το καλοκαίρι όλοι θέλουμε να απολαύουμε  τις παραλίες και τον ήλιο που είναι πηγή ζωής και ψυχικής ανάτασης! Μερικές από τις ευεργετικές του επιδράσεις είναι η σύνθεση βιταμίνης D, η βελτίωση ορισμένων δερματοπαθειών (πχ ψωρίαση, έκζεμα, λεύκη) το όμορφο μαύρισμα και άλλα…

Ξέρουμε όμως τι συμβαίνει στο Δέρμα σας, όταν εκτίθεται στον ήλιο σε υπερβολικό βαθμό και χωρίς προστασία?

Ο ήλιος εκπέμπει τρία είδη υπεριώδους ακτινοβολίας (UV): την UVA, την UVB και την UVC

► Η UVA όταν λαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό, με τα χρόνια, έχει ως συνέπεια την εμφάνιση διαφόρων  δυσχρωμιών στο δέρμα μας (φακίδες, κηλίδες, πανάδες), φωτογήρανσης και μακροπρόθεσμα δερματικού καρκίνου.

► Στην εκτεταμένη έκθεση στη UVB  το δέρμα κοκκινίζει και προκαλείται ηλιακό έγκαυμα. Το ηλιακά έγκαυμα διπλασιάζουν τον κίνδυνο δημιουργίας καρκίνου του δέρματος! Στα μάτια, προκαλεί επιπεφυκίτιδα ή κερατίτιδα.

► Συχνές είναι το καλοκαίρι οι Φωτοδερματοπάθειες και φωτοαλλεργίες καθώς και η επιδείνωση ή υποτροπή κάποιων δερματοπαθειών όπως η ροδόχρους νόσος, ο έρπης και άλλα.

► Η UVA και UVB μειώνουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του δέρματος με αποτέλεσμα να επιδεινώνουν αυτοάνοσα νοσήματα όπως ο λύκος.

► Η UVA και UVB έχουν την ικανότητα να προκαλούν βλάβες στο DNA των Δερματικών κυττάρων. Η δράση τους είναι αθροιστική και έτσι με τα χρόνια,  μπορεί να οδηγήσουν στην  τροποποίηση του γενετικού υλικού και τη δημιουργία δερματικού καρκίνου. Οι δυο κύριες κατηγορίες καρκίνου του δέρματος είναι το μελάνωμα  και οι μη-μελανωματικοί καρκίνοι. Το μελάνωμα   είναι  η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος. Ανάμεσα στους παράγοντες κινδύνου για τη δημιουργία του μελανώματος είναι και η έντονη, επαναλαμβανόμενη και διαλείπουσα έκθεση στον ήλιο.

Η πρόληψη παραμένει πάντα η καλύτερη θεραπεία για το Δέρμα μας. Μερικοί βασικοί κανόνες είναι:

• Αποφεύγουμε τον ήλιο το μεσημέρι (12.00-15.00) όπου οι ακτίνες του ήλιου καίνε επικίνδυνα καθώς και τη συχνή χρήση μεθόδων τεχνητού μαυρίσματος (solarium). Απολαμβάνουμε όμως  τον ήλιο 9-11 και 17-20:00 σε σκιά ή κάτω από την ομπρέλα φορώντας πάντα αντηλιακό (με ευρύ φάσμα προστασίας από UVA και UVB και SFP50), καπέλο, γυαλιά και μπλουζάκι (όταν κάνουμε σπορ). Ανανεώνουμε το αντηλιακό μετά το κολύμπι ή την άθληση. Μένουμε συνεχώς ενυδατωμένοι . Δεν ξεχνάμε ότι το δέρμα μας μπορεί να καεί όχι μόνο στην παραλία αλλά και όταν περπατάμε στην πόλη, όταν οδηγούμε, όταν κολυμπάμε στη θάλασσα και στην πισίνα, όταν πάμε στο βουνό ή στο χιόνι. Το μαύρισμα δεν μας προστατεύει και συνεχίζουμε να φοράμε αντηλιακό!

• Παρατηρούμαι και μόνοι μας τις αλλαγές στο δέρμα και τις ελιές μας (με τη βοήθεια ενός καθρέπτη) κάθε μήνα . Η Ξαφνική εμφάνιση νέων ελιών (ή άλλης μελαγχρωματικής αλλοίωσης στο δέρμα) καθώς και η αλλαγή σε μια ήδη υπάρχουσα ελιά στο δέρμα (στο χρώμα, στο σχήμα, περίγραμμα, μέγεθος, υφή, αν αναπτύξει πληγή, αιμορραγήσει η αποκτήσει φαγούρα) θα πρέπει να σας οδηγήσει στο Δερματολόγο σας.
• Καθιερώνουμε 1-2 φορές το χρόνο την επίσκεψη στο δερματολόγο μας (εκτός εάν παρατηρήσουμε μια αλλαγή, τότε επιβάλλεται επειγόντως η επίσκεψη). Οι ομάδες υψηλού  κινδύνου  θα πρέπει να πηγαίνουν στο Δερματολόγο κάθε 6 μήνες και να χαρτογραφούνται όταν χρειάζεται, διότι παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του δέρματος. Αυτοί είναι όσοι:
• Φέρουν ανοιχτόχρωμο φωτότυπο και κοκκινίζουν εύκολα στον ήλιο (δέρμα, μάτια και μαλλιά ανοιχτού χρώματος)
• Έχουν εκτεθεί έντονα και συνεχόμενα στον ήλιο (πχ λόγο εργασίας) ή έντονα και διακοπτόμενα (πχ διακοπές) ● Έχουν μεγάλο αριθμός ελιών στο δέρμα, φέρουν άτυπος σπίλους, όσοι έχουν σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων με οικογενή χαρακτήρα, ή γιγαντιαίους συγγενείς μελανοκυτταρικούς σπίλους                                                                                               ● Έχουν ατομικό η οικογενειακό ιστορικό καρκίνο του δέρματος                  ● Έχουν Υποστεί Ηλιακά εγκαύματα και ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία  των 14 ετών
• Έχουν ήδη ηλιακές βλάβες ● Είναι Μεταμοσχευμένες ή ανοσοκατεσταλμένοι.

      Ο καρκίνος  του δέρματος είναι η μοναδική μορφή καρκίνου που είναι ορατή στο μάτι και συνεπώς είναι εύκολο να εντοπισθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 90% των καρκίνων του δέρματος θεραπεύονται αν διαγνωστούν εγκαίρως. Για αυτό φερόμαστε έξυπνα  και προλαμβάνουμε!

   Για πληρέστερη ενημέρωση σχετικά με την ηλιοπροστασία, το δέρμα μας, την πρόληψη και θεραπεία του καρκίνου του δέρματος,  συμβουλευτείτε το Δερματολόγο σας!

Είναι ο μόνος ειδικός γιατρός που θα μας καθοδηγήσει για την προστασία, την αποφυγή ή θεραπεία προβλημάτων που προκύπτουν στο δέρμα μας  όχι μόνο από τον ήλιο αλλά και γενικότερα. Ο Δερματολόγος, με την κλινική εξέταση, την δερματοσκόπηση και τη χαρτογράφηση όπου χρειάζεται μπορεί να κάνει έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου αλλά και όλων των προβλημάτων του δέρματος μας. Η πρόληψη παραμένει η καλύτερη  θεραπεία! Καλό καλοκαίρι!