Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ – Ερμιόνη Γ. Τσενικλίδη

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

Η νηστεία της Σαρακοστής τα τελευταία χρόνια βρίσκει συνεχώς όλο και περισσότερους οπαδούς µεταξύ των οποίων και πολλούς νέους όχι µόνο για αµιγώς θρησκευτικούς λόγους, αλλά και από ενδιαφέρον για µια πιο υγιεινή διατροφή. Τα τρόφιµα που κυρίως αποκλείονται από το ηµερήσιο διαιτολόγιο είναι τα γαλακτοκοµικά προιόντα, το κρέας, το ψάρι, το αβγό, καθώς και όλα τα τυποποιηµένα προιόντα που τα περιλαµβάνουν, ενώ το διαιτολόγιο στηρίζεται στην αυξηµένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ζυµαρικών, ψωµιού, οσπρίων, λαδερών φαγητών, και λίπους για να επιτευχθεί η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών. Είναι µια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, χαµηλή σε κορεσµένα λιπαρά, και πλούσια σε µονοακόρεστα, αλλά και σε ω-3 λιπαρά οξέα.
Το ερώτηµα που τίθεται είναι κατά πόσο το άτοµο µε σακχαρώδη διαβήτη µπορεί να διατηρήσει ένα τέτοιο πρόγραµµα χωρίς να δηµιουργήσει πρόβληµα στη ρύθµιση του σακχάρου του είτε άµεσα, µε την υπερκατανάλωση υδατανθράκων (ίσως χρειαστεί αναπροσαρµογή σε συνεννόηση µε τον θεράποντα γιατρό της αγωγής που παίρνει) είτε έµµεσα, µε την αύξηση του βάρους.
Ειδικότερα όσον αφορά στο λίπος τα άτοµα µε διαβήτη πρέπει να είναι ιδίαιτερα προσεκτικά, όχι τόσο ως προς την ποϊότητα (αφού λείπει το κορεσµένο λίπος των ζωικών τροφών), όσο ως προς την ποσότητα του φαγητού, αφού τόσο το ελαιόλαδο, όσο και οι ελιές, οι ξηροί καρποί και το ταχίνι θα προσδώσουν πολλές θερµίδες επιβαρυντικές για το σωµατικό βάρος.
Προσοχή απαιτείται και στην πρόσληψη του νατρίου-αλατιού, µέσα από τα παραδοσιακά νηστίσιµα τρόφιµα, όπως οι ελιές, τα τουρσιά, το αυγοτάραχο, που είναι ιδιαίτερα αλµυρά και επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση.
Πρόβληµα είναι επίσης η πλήρης αποχή από τα γαλακτοκοµικά προιόντα που είναι πηγές ασβεστίου. Ίσως χρειαστεί συμπληρωματική θεραπεία στην οστεοπενία ή οστεοπόρωση.
Πέρα από την αυξηµένη πρόσληψη υδατανθράκων, ένα άλλο θέμα είναι η πλήρης αποχή από τρόφιµα- πηγές πρωτείνης όπως το κρέας, τα γαλακτοκοµικά, το τυρί και τα αβγά για µια παρατεταµένη περίοδο. Φυτικές πρωτείνες υπάρχουν κυρίως σε τροφές όπως τα φασόλια, οι γίγαντες, τα ρεβύθια, οι φακές, η φάβα, ο κιµάς σόγιας, το ταχίνι, ενώ τις ζωικές πρωτεϊνες µπορείτε να τις πάρετε από τα όστρακα, τις γαρίδες, τα µαλάκια (καλαµαράκια, χταπόδια κλπ) και την ταραµοσαλάτα (προσοχή στο αλάτι).
Ένα θέμα με την κατανάλωση μαλάκιων και οστρακοειδών είναι και η αύξηση του ουρικού οξέως
Στους ενήλικες παρατηρείται συχνά έλλειψη στα ακόλουθα θρεπτικά συστατικά: βιταµίνη Β12, ριβοφλαβίνη(Β2), ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο. Καλό θα ήταν µε τη συµβουλή του γιατρού ή του δαιτολόγου σας να παίρνατε συµπληρώµατα ή πολυβιταµίνες, αν αποφασίσετε να κρατήσετε αυστηρά τη νηστεία για όλη τη διάρκεια της Σαρακοστής.
Η αλλαγή από την περιοριστική δίαιτα της νηστείας της Σαρακοστής στο βαρύ µενού των εορτασµών του Πάσχα, συνήθως επιβαρύνει τον µεταβολισµό µας και το γαστρεντερικό µας σύστηµα φέρνοντας δυσφορία και δυσπεψία. Το παραδοσιακό τραπέζι του ελληνικού Πάσχα περιλαµβάνει µια µεγάλη ποικιλία από “επικίνδυνα” φαγητά, τα οποία έχουν υψηλό θερµιδικό φορτίο και ασφαλώς υψηλά ποσοστά λίπους και χοληστερίνης με αυξημένο κίνδυνο όχι μόνο για την απορρύθμιση των επιπέδων της γλυκόζης αλλά και την αύξηση της αρτηριακής πίεσης ή και κάποιο καρδιοαγγειακό σύμβαμα,
Για τους λόγους αυτούς η διατροφή µας το βράδυ της Αναστάσεως και την ημέρα του Πάσχα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική.
Κατά τις μετακινήσεις και τα ταξίδια που είναι συχνά αυτές τις ημέρες οι διαβητικοί ασθενείς θα πρέπει προνοήσουν για τα εξής:
Να έχουν επάρκεια φαρμάκων είτε δισκίων είτε ινσουλινών αλλά και αναλώσιμων – Για χρήστες αντλίας επιπλέον προμήθεια ινσουλινών ταχείας και μακράς δράσης με τα αντίστοιχα αναλώσιμα. Η ινσουλίνη σε ισοθερμική θήκη εάν έχει ήδη αυξηθεί η θερμοκρασία και κάνει ζέστη.
Φάρμακα πρώτης ανάγκης (αντιπυρετικά-αντιδιαρροϊκά)
Φάρμακα συνοδών παθήσεων
Μεσα αντιμετώπισης υπογλυκαιμιών όπως χυμός, καραμέλες, gel γλυκόζης, Kit γλυκαγόνης, ρινική γλυκαγόνη
Κάνουμε τακτικές αυτομετρήσεις σακχάρου- ειδικά όταν περπατάμε πολύ ώρα ή καθυστερούμε να φάμε.
Αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο-Τακτική χρήση αντηλιακού με δείκτη προστασιας SPF>15 UVA/UVB.
Αναπαυτικά υποδήματα και συχνές αλλαγές στις κάλτσες – Προσοχή για μικροτραυματισμούς στα πόδια.
Προσοχή στην οδήγηση : Πρέπει να ελέγχετε το σάκχαρο συχνά και να τρώτε σνακ αν χρειάζεται, ώστε η τιμή του σακχάρου να μην είναι χαμηλότερη από 70 mg/dL για να μην προκαλέσετε ατύχημα.
Εάν ταξιδέψετε με αεροπλάνο συμβουλευτείτε τον ιατρό σας και προμηθευτείτε ιατρική βεβαίωση για τη μεταφορά των ινσουλινών και των αναλώσιμων.
Με προσοχή, ενημέρωση και σύνεση και τη κατανυκτική περίοδο της νηστείας αλλά και τις εορταστικές ημέρες του Πάσχα μπορούμε να τις απολαύσουμε χωρίς επιπλοκές και δυσάρεστες εκπλήξεις για εμάς και τους αγαπημένους μας!
Καλή Σαρακοστή και καλή Ανάσταση

Ερμιόνη Γ. Τσενικλίδη
Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος