Η πρόληψη του καρκίνου του μαστού – ΔΡ  ΛΥΔΙΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ – ΜΟΥΖΑΚΑ

Η Λυδία Μουζάκα, γνωστή μαστολόγος – ογκολόγος και  Εθνικός Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ECIBC (European Commission Initiative on Breast Cancer) για τη σύνταξη των νέων κατευθυντηρίων οδηγιών στη διάγνωση και τον πληθυσμιακό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, μιλά στο Ciao.

-Κα Μουζάκα, η πρόληψη του καρκίνου του μαστού! Μέγα θέμα. Κατά πόσον μία μαστογραφία μπορεί να δώσει σωστή διάγνωση;  Υπάρχει περίπτωση να δώσει ψευδές αποτέλεσμα;

Πρόληψη του καρκίνου του μαστού με μαστογραφία δεν υπάρχει, αφού γίνεται η διαπίστωση του ήδη υπάρχοντος καρκίνου. Γίνεται όμως έγκαιρη διάγνωση, επειδή  με τη μαστογραφία μπορεί να βρεθούν μικροί καρκίνοι μεγέθους χιλιοστών.

Μια μαστογραφία μπορεί να χαρακτηριστεί ως αρνητική, ενώ υπάρχει καρκίνος στον μαστό.  Και αυτό μπορεί να γίνει εξ αιτίας:  *Κακής τεχνικής, *Πυκνού μαστού, *Ακατάλληλού μαστογράφου, *Ελλιπούς εκπαίδευσης Ακτινολόγου,  *Ανθρώπινο λάθος και *ύπαρξη μη σκιαγραφούμενου είδους καρκίνου, π.χ. λοβιακός τύπος. Για τους λόγους αυτούς η μαστογραφία πρέπει να συμπληρώνεται από την κλινική εξέταση και το υπερηχογράφημα μαστών.  Ενίοτε χρειάζεται να υποβάλλουμε τη γυναίκα και σε άλλες εξετάσεις όπως μαγνητική μαστογραφία, παρακέντηση και κυτταρολογική εξέταση  ή και βιοψία με χονδρή βελόνη και ιστολογική εξέταση.

-Παρόλο που το κέρδος από την έγκαιρη διαπίστωση του καρκίνου του μαστού είναι τεράστιο, κάποιες γυναίκες φοβούνται να υποβληθούν σε μαστογραφία για  τον κίνδυνο της ακτινοβολίας. Ποια η γνώμη σας;

Το ποσοστό ακτινοβολίας που δεχόμαστε με τους σύγχρονους μαστογράφους είναι μηδαμινό, ενώ το ιατρικό και κοινωνικό κέρδος ασύγκριτα μεγαλύτερο.

-Πολλές από εμάς όταν παίρνουμε το αποτέλεσμα μιας μαστογραφίας εφησυχάζουμε ότι δεν έχουμε κάτι σημαντικό… και  δεν απευθυνόμαστε σε εσάς τους μαστολόγους. Θέλω τη γνώμη σας.

Η σύγχρονη Ιατρική έχει επιβάλλει την εξειδίκευση. Για τον λόγο αυτό, μετά τον/ην  γυναικολόγο, είναι επιβεβλημένη η επίσκεψη στον/ην μαστολόγο.

-Υποψιάζομαι πως έχω καρκίνο του μαστού. Θέλω να μου πείτε τα βήματα. Που απευθύνομαι; Πολλές από εμάς σαν πρώτο βήμα έχουμε τον γυναικολόγο. Όμως ο γυναικολόγος πιστεύω ότι δεν είναι ο  καθ’ ύλην αρμόδιος. Πείτε μας ποια βήματα πρέπει να κάνει μια γυναίκα που υποψιάζεται πως έχει καρκίνο μαστού;

Μια γυναίκα για να υποψιασθεί ότι έχει καρκίνο στον μαστό, αυτό σημαίνει για εμάς τους μαστολόγους, ότι η κατάσταση είναι προχωρημένη. Ως ιατρός,  πρώτα απ’ όλα απεύχομαι αυτή την περίπτωση. Καλό θα είναι λοιπόν  να μάθουν οι γυναίκες να εξετάζονται προληπτικά, ανάλογα με την ηλικία τους, το οικογενειακό και κληρονομικό ιστορικό τους κ. ά.  Πολύ καλή η ερώτηση σας,  που να απευθύνονται; Εφόσον η γυναίκα θέλει να υποβληθεί προληπτικά σε μία εξέταση, πολύ σωστά μπορεί να απευθυνθεί στον γυναικολόγο της για να την συμβουλέψει που να πάει. Το τονίζω λοιπόν απευθύνεται στον γυναικολόγο της μόνο συμβουλευτικά, εφ όσον ο ίδιος δεν τυγχάνει να είναι και μαστολόγος. Δεν κάνουμε τη μαστογραφία μας και πάμε να τη δείξουμε στον γυναικολόγο μας, εάν δεν είναι ειδικός μαστολόγος, πάμε σε μαστολόγο. Πολύ απλά θα σας εξηγήσω το γιατί; Επειδή ο μη εξειδικευμένος γυναικολόγος στη Μαστολογία, το μόνο που θα κάνει είναι να διαβάσει την έκθεση του ακτινολόγου και να συμφωνήσει μαζί του.

Αν λοιπόν μια γυναίκα θέλει να υποβληθεί σ’ ένα πλήρη και έγκυρο έλεγχο των μαστών της θα πρέπει  κατ’ αρχάς να αποτανθεί στον/ην μαστολόγο, ο/η οποίος/α θα ξεκινήσει την επαφή μαζί της με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού. Με τις απαντήσεις που θα λάβει στις ερωτήσεις που θα της υποβάλει, θα εξαρτηθεί η περαιτέρω πορεία.

Αν θα κάνει μαστογραφία, ποιον τύπο μαστογραφίας, σε ποια φάση του κύκλου της και να την ενημερώσει εάν ανήκει στην ομάδα αυξημένου κίνδυνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.  Στη συνέχεια θα εξετάσει τους μαστούς της με επισκόπηση και ψηλάφηση και θα την στείλει για μαστογραφία. Εν συνεχεία η γυναίκα  θα προσκομίσει στον μαστολόγο τη μαστογραφία και αφού την μελετήσει και εκείνος, θα την υποβάλλει σε υπερηχογράφημα μαστών.

Ανάλογα με τα ευρήματα των εξετάσεων που πραγματοποιήθηκαν, εάν δεν έχει διαπιστώσει πρόβλημα, ο μαστολόγος θα καθησυχάσει τη γυναίκα  και θα της προσδιορίσει τα τακτά χρονικά διαστήματα που θα πρέπει να εξετάζεται. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλ. έχει  διαπιστώσει πρόβλημα, θα την υποβάλει σε περαιτέρω έλεγχο που μπορεί να περιλαμβάνει μαγνητική μαστογραφία, παρακέντηση και κυτταρολογική εξέταση, λήψη εκκρίματος από τις θηλές και κυτταρολογική εξέταση, βιοψία με χονδρή βελόνη και ιστολογική εξέταση, ανάλογα.

-Είναι η παχυσαρκία επιβαρυντικός παράγοντας για εμφάνιση καρκίνου  του μαστού;

Η παχυσαρκία και ιδίως η παχυσαρκία που επισυμβαίνει στην εμμηνόπαυση ευοδώνει την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.

-Κυρία Μουζάκα στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είστε υπέρ της ριζικής ή της συντηρητικής αντιμετώπισης; Δηλ. υπέρ της μαστεκτομής ή της τμηματικής εξαίρεσης.

Κυρία Μουσαμά η μαγική λέξη είναι “εξαρτάται”. Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού δεν είναι “One size επέμβαση”, δηλ. δεν κάνουμε την ίδια επέμβαση σε όλες τις περιπτώσεις. Επιλέγοντας το είδος της επεμβάσεως, έχουμε στόχο να εξασφαλίσουμε το καλό ογκολογικό και αισθητικό αποτέλεσμα. Κι αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως: η ηλικία της γυναίκας, το μέγεθος του ογκιδίου, το μέγεθος του μαστού, η θέση του μέσα στον μαστό, αν υπάρχει κληρονομική επιβάρυνση κ.ά.

-Ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες. Γνωρίζουμε τον αριθμό των γυναικών που προσβάλλονται κάθε χρόνο από καρκίνο του μαστού;

Μπορώ να σας δώσω στοιχεία για την Ευρώπη, που αφορούν το 2018 και αναφέρουν συνολικό αριθμό 404.920  γυναικών με καρκίνο του μαστού.

-Ποιες τροφές θεωρούνται ενοχοποιητικές και ποιες προφυλακτικές;

Τα ζωικά λίπη (κόκκινο κρέας και αλλαντικά) καθώς και το οινόπνευμα ενοχοποιούνται. Τα λαχανικά, φρούτα και ψάρια θεωρούνται ότι προφυλάσσουν. Ο σημαντικότερος όμως παράγων που ενοχοποιείται για  την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού είναι  παρατεταμένη ψυχική έντασηπου τυχόν βιώνει η γυναίκα, η εσωστρέφεια και στις μέρες μας τα τρία στερητικά «α» η αγαμία, η ατεκνία και η ανεργία.  Ο καρκίνος του μαστού στις νεώτερες γυναίκες στις μέρες μας δυστυχώς βρίσκεται σε έξαρση.

Γι αυτό αγαπητές μου κυρίες νερό στο κρασί  μας, για να έχουμε υγεία…

Συνέντευξη στην Νίκη  Μουσαμά

ΔΡ  ΛΥΔΙΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ – ΜΟΥΖΑΚΑ

ε.Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών

Χειρουργός – Γυναικολόγος, Μαστολόγος – Ογκολόγος

Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας

Εθνικός Εκπρόσωπος στην Ε.Ε για τον καρκίνο του μαστού και τα Κέντρα μαστού.

Εκπρόσωπος του Π.Ι.Σ στη UEMS για τις ανάγκες στη χειρουργική εκπαίδευση στον καρκίνο του μαστού.

Δ/ντής Ελληνικής Σχολής Μαστολογίας

Λ. Κηφισίας 27Α Αθήνα, τηλ.: 210 77 71 246 , Φαξ: 210 77 16 834

 e-mail:  [email protected]