Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο εκτός του σώματος της γυναίκας. Η διαδικασία πραγματοποιείται στο εργαστήριο. Μετά την γονιμοποίηση, πραγματοποιείται η μεταφορά ενός η περισσοτέρων εμβρύων στην μήτρα της γυναίκας.
Η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης περιλαμβάνει κάποια στάδια όπου η γυναίκα λαμβάνει κάποια φαρμακευτική αγωγή και υπόκεινται σε ορισμένες μικρές τύπου επεμβάσεις. Τόσο η φαρμακευτική αγωγή όσο και οι επεμβάσεις δημιουργούν στρες τον ανθρώπινο οργανισμό. Επομένως, στόχος είναι η γυναίκα να έχει την καλύτερη δυνατή κατάσταση θρέψης. Επιπλέον, η γονιμότητα τόσο της γυναίκας όσο και του άντρα επηρεάζεται από παράγοντες όπως είναι η διατροφή, το στρες, το κάπνισμα, η χρήση ουσιών αλλά και η παχυσαρκία. Έτσι, είναι σκόπιμο να γίνουν κάποιες παρεμβάσεις και τροποποιήσεις ιδιαίτερα στον τρόπο ζωής της γυναίκας ώστε όταν περάσει στην διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης να έχει όσο το δυνατόν καλύτερες προδιαγραφές επίτευξης αυτής. Πιο συγκεκριμένα, η διατροφή πρέπει να αποτελείται από:
- Υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη: Τέτοιου τύπου υδατάνθρακες, περιέχουν μεγάλη ποσότητα φυτικών ινών, οι οποίες βοηθούν στο αίσθημα του κορεσμού αλλά και στην σωστή διαχείριση της γλυκαιμίας του αίματος.
- Λιπαρά: Επιλέξτε καλά λιπαρά στη διατροφή σας όπως, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο και περιορίστε τα κορεσμένα λιπαρά οξέα. Τα ω-3 λιπαρά οξέα φαίνεται να βελτιώνουν την ποιότητα των ωαρίων. Από την άλλη πλευρά στον αντρικό πληθυσμό η κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων επιδρά θετικά στην κινητικότητα του σπέρματος. Τέλος, τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι γνωστά για την αντιφλεγμονώδη δράση τους, κάτι το οποίο μπορεί να έχει γενικότερα θετική επίδραση σε μια αγνώστου αιτιολογίας υπογονιμότητα.
- Πρωτεΐνες: Η κάλυψη της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης πρωτεϊνών στο σώμα επηρεάζει την ανάπτυξη των ωαρίων στις ωοθήκες. Η πρωτεΐνη είναι ιδιαίτερα σημαντική στη διαδικασία της σύλληψης, καθώς αποτελεί δομικό λίθο του σώματος. Οι ανάγκες σε πρωτεΐνη εξαρτώνται από το εκάστοτε σωματικό βάρος και το ατομικό ιστορικό. Ωστόσο η κάλυψη των πρωτεϊνικών αναγκών μπορεί να επιτευχθεί μέσω τροφών πλούσιων σε πρωτεΐνη όπως τα αυγά, το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αλλά και από φυτικές πηγές όπως είναι τα μανιτάρια ή το tofu ή τα όσπρια.
- Τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά: Τα αντιοξειδωτικά, προστατεύουν τα κύτταρα από την γήρανση, καταστρέφοντας τις ελεύθερες ρίζες. Μια κατάσταση που συμβαίνει και στα κύτταρα του αναπαραγωγικού συστήματος. Τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, είναι τα φρούτα και να λαχανι
- Τροφές πλούσιες σε φολικό οξύ: Το φολικό οξύ, διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην επίτευξης μιας εγκυμοσύνης καθώς βοηθά στην υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού του βρέφους. Τροφές πλούσιες σε φολικό είναι: όσπρια, αυγά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, εσπεριδοειδή, μπανάνες, αβοκάντο κ.α.
- Επεξεργασμένα τρόφιμα: Περιορίστε την κατανάλωση των επεξεργασμένων τροφίμων, τα οποία περιέχουν κρυφό αλάτι ή ζάχαρη και αυξάνουν την κατακράτηση υγρών στο σώμα, ενισχύοντας το αίσθημα της δυσφορίας και του πόνου στα άκρα.
- Αλκοόλ: Το αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση αλλά και σε αρνητικές επιπτώσεις στην ορμονική ισορροπία και τη γονιμότητα. Ακόμα το αλκοόλ περιέχει αρκετές θερμίδες, με αποτέλεσμα να αποτελεί απειλεί και για το σωματικό βάρος.
- Ενυδάτωση: Φροντίστε για την επαρκή ενυδάτωση σας καθημερινά. Καταναλώνετε τουλάχιστον 1.5-2 λίτρα υγρών ημερησίως, χωρίς προσθήκη ζάχαρης.
- Άσκηση: Η φυσική δραστηριότητα έχει πολλαπλά οφέλη για την ανθρώπινη υγεία. Εντάξτε 30 λεπτά μέτριας έντασης αερόβια άσκηση καθημερινά.
Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η διαδικασία απόκτησης παιδιού μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι μια κατάσταση πολύ σημαντική για το ζευγάρι, επομένως κάποιες μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να βοηθήσουν την επίτευξη αυτού του στόχου και να αποτελέσουν αρωγό μιας καλής ποιότητας ζωής για την οικογένεια που θα δημιουργηθεί.
Καραχοτζίτη Δ. Χριστίνα
Kλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος BSc, MSc, PhD©
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
