Πρόκειται για διαταραχή των ανδρικών μαστών αρκετά συχνή, 65% στους έφηβους στις ηλικίες 12-15 ετών και 40% στους άνδρες. Στους έφηβους εμφανίζονται διογκωμένοι οι μαστοί φυσιολογικά λόγω της υψηλής σχέσης οιστραδιόλης – τεστοστερόνης λόγω έναρξης της ανδροποίησης και υποχωρεί η διόγκωση μετά 2-3 χρόνια περίπου. Για τον λόγω αυτό προτιμάμε να αντιμετωπίζουμε την γυναικομαστία με την ενηλικίωση εκτός και αν το πρόβλημα είναι αρκετά έντονο και προκαλεί σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα οπότε μπορούμε να επέμβουμε και νωρίτερα.
Η γυναικομαστία γενικότερα μπορούμε να πούμε ότι οφείλεται:
- Στην εφηβεία (Αν εμφανιστεί στην παιδική ηλικία χρειάζεται έλεγχος)
- Στις ορμόνες, όπως η χρήση αναβολικών, η έκθεση σε ανδρογόνα-οιστρογόνα
- Διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα
- Διάφορες παθήσεις όπως νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια
Ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος γίνεται και η ταξινόμηση της γυναικομαστίας σε βαθμούς και έτσι τυγχάνει και της ανάλογης θεραπευτικής αντιμετώπισης. Η διάγνωση της γυναικομαστίας γίνεται από τον Πλαστικό Χειρουργό. Αρχικά παίρνει ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό του περιστατικού και στην συνέχεια γίνεται η απαραίτητη κλινική εξέταση. Η διόγκωση εμφανίζεται σαν μια μαλακή μάζα κατά την ψηλάφηση εφ’όσον οφείλεται μόνο σε συσσώρευση λίπους ενώ αν υπάρχει διογκωμένος μαζικός αδένας σαν σκληρό ψηλαφητό μόρφωμα κάτω από την θηλαία άλω το οποίο εύκολα ξεχωρίζει από το λίπος. Εφ ‘όσον κρίνει απαραίτητο ζητά ορμονικό έλεγχο και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορεί να ζητήσει ακτινολογικό-υπερηχογραφικό έλεγχο. Η αντιμετώπιση της γυναικομαστίας είναι χειρουργική. Αφού διαγνωσθεί και αξιολογηθεί το πρόβλημα προχωράμε στην χειρουργική επέμβαση. Οι επεμβάσεις μπορούν να γίνουν με μέθη και τοπική αναισθησία ή με γενική νάρκωση ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος. Υπολογίζεται από την προσωπική μου εμπειρία και από συζητήσεις με συναδέλφους γιατί δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία ότι τα χειρουργεία γυναικομαστίας τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουν αυξηθεί περίπου 20% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
- Όταν πρόκειται μόνο για συσσώρευση λίπους το πρόβλημα αντιμετωπίζεται με την βοήθεια της λιποαναρρόφησης. Χωρίς τομές με την κάνουλα της λιποαναρρόφησης αφαιρείται το υπάρχον λίπος και στην περίπτωση που υπάρχει μέτρια χαλάρωση μπορεί να αφαιρεθεί δέρμα γύρω από την θηλή.
- Όταν πρόκειται για γυναικομαστία με συσσώρευση λίπους και σχετικά μεγάλο μαζικό αδένα τότε αφού προηγηθεί η λιποαναρρόφηση αφαιρείται και ο μαζικος αδένας μέσα από μια ημικυκλική τομή στον κάτω πόλο της θηλαίας άλω. Πολλές φορές εδώ η επέμβαση μπορεί να γίνει χωρίς ημικυκλική τομή, αν χρησιμοποιήσουμε ειδική κόπτουσα κάνουλα λιποαναρρόφησης που μπορεί να τεμαχίζει τον μαζικό αδένα και να τον αναρροφεί. Η επιλογή είναι του πλαστικού χειρουργού.
- Στην περίπτωση γυναικομαστίας που οφείλεται μόνο στην παρουσία ευμεγέθους μαζικού αδένα ο οποίος παραμορφώνει την περιοχή της θηλαίας άλω (αυτό συνήθως συμβαίνει σε νέους άνδρες με κανονικό βάρος ή και σε αδύνατα άτομα) τότε επεμβαίνουμε χειρουργικά με την βοήθεια ημικυκλικής τομής στον κάτω πόλο της θηλαίας άλω και αφαιρούμε τον ευμεγέθη μαζικό αδένα.
- Υπάρχουν επίσης και περιπτώσεις όπου έχουμε πολύ μεγάλη γυναικομαστία συνήθως σε άτομα με αυξημένο βάρος, όπου το στήθος είναι μεγάλο και χαλαρό (μοιάζει με γυναικείο) .
Εδώ προηγείται προσεκτικός σχεδιασμός πριν το χειρουργείο και κατά την διάρκεια της επέμβασης αφαιρείται λίπος, μαζικός αδένας και το χαλαρό δέρμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις το πρόβλημα λύνεται και αποδίδεται σαν αποτέλεσμα ένα φυσιολογικό ανδρικό στήθος. Εδώ τα σημάδια της επέμβασης είναι μια κυκλική γραμμή γύρω από την θηλαία άλω και δύο μικρές οριζόντιες γραμμές στις δύο πλευρές του κύκλου. Με την πάροδο του χρόνου δεν ενοχλούν και παίρνουν το χρώμα του δέρματος, ενώ σε άτομα με τριχοφυΐα στην περιοχή δεν φαίνονται καν.
Μετά το τέλος των επεμβάσεων για την διόρθωση της γυναικομαστίας θα πρέπει τα χειρουργικά περιστατικά να φορούν ένα ειδικό γιλέκο για έναν μήνα περίπου που πιέζει σταθερά την περιοχή για να αποφεύγεται η χαλάρωση. Επιστροφή σε εργασία που δεν χρειάζεται σωματική καταπόνηση 3-4 ημέρες μετά το χειρουργείο. Τα ράμματα αφαιρούνται μετά από 10-12 ημέρες. Μπορούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως γυμναστική, μπάνιο στην θάλασσα ή και σε χειρωνακτική εργασία έναν μήνα μετά το χειρουργείο.
Κοντογιάννης Θάνος
Πλαστικός Χειρουργός
τ. Διευθυντής Πλαστικής Χειρουργικής 401 ΓΣΝΑ & ΝΙΜΤΣ