Κρεατάκια και Εκκριτική ωτίτιδα στα παιδιά – Γιαννακόπουλος Πολύβιος MD, PhD Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος

Τα “κρεατάκια” ή επιστημονικά οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις βρίσκονται στο ρινοφάρυγγα, δηλαδή στο πίσω μέρος της μύτης. Υπάρχουν φυσιολογικά σε όλους και ο ρόλος τους είναι στην παραγωγή αντισωμάτων για την άμυνα του οργανισμού απέναντι στις φλεγμονές. Πρόβλημα δημιουργείται όταν υπερτραφούν λόγω κάποιας λοίμωξης και δεν υποχωρήσουν  με το πέρας αυτής.

Στα παιδιά, συνήθως ηλικίας κάτω των 5 ετών, που παρουσιάζουν συχνές φλεγμονές λόγω συγχρωτισμού με παιδιά ίδιας ηλικίας (πχ. παιδικός σταθμός, παιδικές χαρές κτλ), αυτά υπερτρέφονται αποφράσσοντας το ρινοφάρυγγα προκαλώντας έτσι ροχαλητό με ή χωρίς άπνοιες, συνεχή καταρροή, ρινική συμφόρηση, δυσκολία στην κατάποση σκληρών τροφών που χρειάζονται αρκετή μάσηση καθώς και ένρινη ομιλία. Οι άπνοιες, η παύση δηλαδή της αναπνοής για λίγα δευτερόλεπτα, δυνητικά μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στα πνευμόνια, στην καρδιά, στην ανάπτυξη του παιδιού, στη συμπεριφορά του, στη διάθεση του  καθώς και στοματοπροσωπικές ανωμαλίες με χαρακτηριστική αυτή που λέγεται αδενοειδές προσωπείο.

Ο σύγχρονος τρόπος για τη διάγνωση της υπερτροφίας των αδενοειδών είναι η ενδοσκόπηση με εύκαμπτο ή άκαμπτο ενδοσκόπιο στο ιατρείο, μια ανώδυνη, εύκολα ανεκτή εξέταση ακόμα και χωρίς τη χρήση τοπικής αναισθησίας. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, η διάγνωση μπορεί να τεθεί  με τη βοήθεια της πλαγίας ακτινογραφίας μαλακών μορίων τραχήλου.

Η ριζική λύση για την περίπτωση της υπερτροφίας των αδενοειδών είναι το χειρουργείο. Η επέμβαση λέγεται αδενοτομή και γίνεται υπό γενική αναισθησία, χωρίς καθόλου πόνο μετεγχειρητικά. Η επέμβαση γίνεται με νέες τεχνικές όπως το Coblation και το Microdebrider. Τα αποτελέσματα της επέμβασης είναι άμεσα ορατά με ελεύθερη ρινική αναπνοή, χωρίς ροχαλητό, χωρίς ρινική καταρροή. Ο ασθενής εξέρχεται το ίδιο απόγευμα από την κλινική με οδηγίες για το σπίτι χωρίς αντιβιοτική αγωγή.

Επιπροσθέτως, η θέση των αδενοειδών εκβλαστήσεων στο ρινοφάρυγγα βρίσκεται κοντά στο στόμιο της Ευσταχιανής σάλπιγγας. Η Ευσταχιανή σάλπιγγα χρησιμεύει ως η οδός αερισμού και παροχέτευσης του μέσου ωτός. Το μέσο ους υπό φυσιολογικές συνθήκες περιέχει αέρα. Στην περίπτωση της υπερτροφίας των αδενοειδών εκβλαστήσεων παρεμποδίζεται η παροχέτευση του μέσου ωτός με αποτέλεσμα τη συλλογή υγρού στην κοιλότητα. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται χρόνια ωτίτιδα με υγρό ή εκκριτική ωτίτιδα με κύριο σύμπτωμα τη βαρηκοΐα. Η εκκριτική ωτίτιδα αποτελεί την πιο συχνή αιτία βαρηκοΐας στα παιδιά της ηλικίας αυτής. Εφόσον δεν γίνει άμεσα αντιληπτό από τους γονείς ή τον θεράποντα γιατρό και το παιδί βρίσκεται σε προγλωσσική ηλικία, αυτό μπορεί να είναι η αιτία για  καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου ή και προβλήματα δυσλεξίας.

Η διάγνωση για την εκκριτική ωτίτιδα γίνεται με την ωτοσκόπηση ενώ η αντικειμενική μέθοδος τεκμηρίωσης της διάγνωσης τίθεται με το τυμπανόγραμμα, μια επίσης εύκολη και ανώδυνη εξέταση που γίνεται στο ιατρείο.

Η θεραπεία της εκκριτικής ωτίτιδας αρχικά είναι συντηρητική καθώς δεν υπάρχει τεκμηριωμένη φαρμακευτική αγωγή. Εάν παρέλθει διάστημα ενός εξαμήνου χωρίς βελτίωση, τότε πρέπει να συζητηθεί με τον παιδο-ωτορινολαρυγγολόγο η πιθανότητα για χειρουργική αντιμετώπιση καθώς η παρατεταμένη παρουσία υγρού στο μέσο ους μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω μη αναστρέψιμα προβλήματα για το αυτί (πχ χρόνια ωτίτιδα). Η επέμβαση λέγεται μυριγγοτομή. Υπό τη χρήση μικροσκοπίου, διενεργείται μία τομή στην τυμπανική μεμβράνη από όπου γίνεται αναρρόφηση του υγρού από το μέσο ους. Η μυριγγοτομή γίνεται με ή χωρίς την ταυτόχρονη τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού. Τα γνωστά “σωληνάκια” τοποθετούνται στην τυμπανική μεμβράνη για να διατηρήσουν ανοιχτή την τρύπα με σκοπό να στεγνώσει το αυτί. Ως ξένα σώματα αυτά αποβάλλονται με το πέρας του χρόνου αφήνοντας ακέραιη την τυμπανική μεμβράνη. Η απόφαση για την τοποθέτηση τους εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Το αποτέλεσμα της επέμβασης είναι η πλήρης αποκατάσταση της ακοής άμεσα μετεγχειρητικά χωρίς ενοχλήσεις. Συνήθως η χειρουργική αντιμετώπιση της εκκριτικής ωτίτιδας συνδυάζεται με αδενοτομή καθώς οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις είναι η ρίζα του προβλήματος ανεξάρτητα το μέγεθος τους.

Γιαννακόπουλος Πολύβιος MD, PhD

Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος

Παίδων – Ενηλίκων

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Eπιμελητής παιδο-ΩΡΛ στο ΜΗΤΕΡΑ

Ιατρείο: Βασ.Αλεξάνδρου 14-20, Περιστέρι

Κιν: 6974630620 – Τηλ/Fax: 2105754648

email: [email protected]

www.orlperisteri.gr