Λαμπρέτσας Κωνσταντίνος | ΦΛΕΒΙΚΗ ΝΟΣΟΣ – ΚΙΡΣΟΙ

Οι δυο κορυφαίες καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκοσμίως, δηλαδή η καρδιακή προσβολή και το εγκεφαλικό επεισόδιο (αμφότερες αποτέλεσμα θρόμβωσης με εξαίρεση το αιμορραγικό εγκεφαλικό που αποτελεί μόνο το 15% του ποσοστού των εγκεφαλικών), είναι αφενός ιδιαίτερα γνωστές από το ευρύ κοινό, αφετέρου αποτελούν παγκόσμιες προτεραιότητες για την υγεία.

Σε αντίθεση η τρίτη κατά σειρά αιτία θανάτου, η φλεβική θρομβοεμβολή (ΦΘΕ), δηλαδή η θρόμβωση στις φλέβες του ποδιού και η δυνητική μεταφορά του θρόμβου στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή), δεν έχει τύχει της δέουσας προσοχής από την ιατρική κοινότητα όσον αφορά την πρόληψη και την προφύλαξη, με σοβαρά κενά στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού και των λειτουργών υγείας. Ας δούμε όμως λίγο τα στατιστικά.

ΗΠΑ

• 000 περιστατικά φλεβικής θρομβοεμβολής ετησίως
• 000-300.000 θάνατοι από φλεβική θρομβοεμβολή ετησίως
• 10% με 30% πεθαίνουν εντός του πρώτου μήνα από τη διάγνωση
• O αιφνίδιος θάνατος είναι το πρώτο σύμπτωμα στο 25% των ατόμων που παθαίνουν πνευμονική εμβολή
• Οι μισοί από όσους νοσήσουν από φλεβοθρόμβωση θα έχουν χρόνια συμπτώματα (μεταφλεβιτικό ή μεταθρομβωτικό σύνδρομο), συνήθως οίδημα, πόνο, αποχρωματισμό και σε μικρότερο ποσοστό ανοιχτές πληγές στα πόδια (τα λεγόμενο άτονα έλκη ή έλκη στάσης)

Ευρώπη

• 000.000 περιστατικά φλεβικής θρομβοεμβολής ετησίως
• 000 θάνατοι ετησίως από φλεβική θρομβοεμβολή (Σημείωση: Τα στατιστικά αφορούν 6 μόνο χώρες Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία και ΗΒ)

Ελλάδα

• 000-250.000 περιστατικά φλεβικής θρομβοεμβολής ετησίως
• 000-50.000 πεθαίνουν ετησίως από φλεβική θρομβοεμβολή

Παγκοσμίως

• 000.000 περιστατικά φλεβικής θρομβοεμβολής ετησίως
• 000.000 θάνατοι ετησίως από φλεβική θρομβοεμβολή
• 1-2 στους 000 νοσούν ετησίως από φλεβική θρομβοεμβολή
• 1 στους 4 θα πεθάνει από νόσους που σχετίζονται με τη θρόμβωση (φλεβική θρομβοεμβολή, καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιό)
• Το ποσοστό επαναθρόμβωσης (υποτροπής η δεύτερου επεισοδίου εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης) κυμαίνεται στα 10-20-40% για τα επόμενα 1-5-10 χρόνια αντίστοιχα.

Η χειρουργική αντιμετώπιση, το λεγόμενο stripping, αποτελούσε μέχρι πρόσφατα την θεραπεία πρώτης επιλογής. Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν νέες μικροεπεμβατικές αναίμακτες θεραπείες, οι οποίες έκαναν το τοπίο πιο ενδιαφέρον και έδωσαν στους θεραπευτές περισσότερες δυνατότητες θεραπείας της νόσου.

η πρώτη μικροεπεμβατική ενδοαυλική αναίμακτη θεραπεία έγινε το 1993 στην Ελβετία και αμέσως μετά με το Venus Close κοινώς ραδιοσυχνότητα στη Γερμανία. Το 1999 έγινε η πρώτη θεραπεία στις Ηνωμένες Πολιτείες με λέιζερ και αμέσως μετά ένα χρόνο στην Γερμανία.

Στην Αμερική έχουμε για πρώτη φορά το 2002 την έγκριση.

Βασικά προβλήματα και παρενέργειες της ενδοαυλικής θεραπείας είναι η καθυστερημένη απόδοση ενέργειας όπως στην θεραπεία με τα ραδιοκύματα της πρώτης γενιάς, καθώς επίσης τα χαμηλά μήκη κύματος τα οποία προκαλούσαν επίπονες εκχυμώσεις. Το πρόβλημα λύθηκε από τη στιγμή που χρησιμοποιήθηκαν λέιζερ υψηλότερου μήκους κύματος όπως 1380 1470 nm. Σε πολλές έρευνες αποδείχτηκε η αποτελεσματικότατα των ενδοαυλικών τεχνικών. Σε σύγκριση με την κλασική χειρουργική θεραπεία αυτό αφορά ως επί το πλείστον το χαμηλότερο ποσοστό των επιπλοκών, καθώς επίσης την καλύτερη ποιότητα ζωής και την μικρότερη αποχή από την εργασία.

Προτερήματα των μικροεπεμβατικών εδώ φιλικών μεθόδων σε σχέση με την κλασική χειρουργική επέμβαση είναι η απουσία μεγάλων τομών όπως στην κλασική ανοιχτή χειρουργική:

• λιγότερες μετεγχειρητικές αιμορραγίες
• λιγότεροι μετεγχειρητικοί πόνοι
• λιγότερα αιματώματα, εκχυμώσεις και νευρικές βλάβες
• γρηγορότερη επάνοδος στην εργασία του
• καλύτερη ποιότητα ζωής

Ελαττώματα των μεθόδων είναι:

Ελικοειδεις φλέβες δεν ενδείκνυται στην θεραπεία αν εξαιρέσεις τη θεραπεία με ατμό.

Πάρα πολύ χοντρές φλέβες με μεγάλη διάμετρο δεν κλείνουν εύκολα.

Προϋπόθεση και απαίτηση για την εκτέλεση μιας ενδοαυλικής θεραπείας φλεβών είναι η απόλυτη εξοικείωση με τον υπέρηχο από τον χειρουργό

Ο χειρουργός ο οποίος θα εκτελέσει επέμβαση αυτού του τύπου θα πρέπει να είναι γνώστης των επιπλοκών όπως επίσης και γνώστης άλλων τεχνικών, καθώς επίσης και της χειρουργικής τεχνικής και της διάγνωσης όπως και της φλεβικής νόσου στο σύνολό της.

Σκοπός της θεραπείας θα πρέπει να είναι πρώτα η βελτίωση των ενοχλήσεων του ασθενούς, η καλυτέρευση της φλεβικής αιμοδυναμικής και η βελτίωση ή ίαση των επιπλοκών της νόσου, δερματίτιδες, δερματομυοσίτιδα, άτονα έλκη, αποφυγή επιπλοκών όπως η θρομβοφλεβίτιδα και εν τω βάθει θρόμβωση και πνευμονική εμβολή.

Οι ενδείξεις για τη θεραπεία της φλεβικής νόσου με μια από τις ενδοαυλικές μεθόδους είναι και οι ενδείξεις που υπάρχουν και στην κλασσική ή ανοικτή χειρουργική θεραπεία, δηλαδή η θεραπεία της ανεπάρκειας της μείζονος και ελάσσονος σαφηνούς αφαίρεση, η απολλίνωση των διατιτρενουσών φλεβών και των παραπλεύρων φλεβών.

Οι περισσότερες ενδοαυλικές μέθοδοι απαιτούν μόνο μία τοπική αναισθησία. Φυσικά πρέπει να προσέξουμε ότι το προστατικό υγρό πρέπει να χορηγείται αυστηρά γύρω από τη φλέβα και όχι μέσα στη φλέβα και αυτό γίνεται με χρήση υπερήχων. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε δυσάρεστα αιματώματα και παραισθησίες. Εν κατακλείδι πρέπει να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μια αλλαγή πορείας στην χειρουργική και θεραπείες. Δεν γίνεται πια με μεγάλες τομές και πολλούς πόνους, αλλά μικροεπεμβατικά, χωρίς μεγάλους τραυματισμούς, με πάρα πολύ καλύτερα αποτελέσματα.

Αυτό είναι που θα πρέπει να μας μείνει και αυτό είναι που θα πρέπει να επιδιώκουμε όταν βρισκόμαστε μπροστά στην επιλογή του τι θα επιλέξουμε σαν την πιο κατάλληλη θεραπεία για τον εαυτό μας και τους ανθρώπους μας σε έναν κόσμο γεμάτο επιλογές.

Λαμπρέτσας Κωνσταντίνος
Αγγειοχειρούργος, Ειδικός φλεβολόγος – Λεμφολόγος 

Πρ. Διευθυντής Αγγειοχειρουργικής της Klinik Am EuropaischenHof (Γερμανία – Χαϊδελβέργη)
Επιστημονικός Διευθυντής του Ιατρικού Κέντρου Λεμφοιδήματος (Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης)