Μαντάκος Δημήτριος – Όταν τα δάκτυλα “μπλοκάρουν”

Trigger Finger και Trigger Thumb σε παιδιά και ενήλικες

Ορισμένες φορές, τα δάκτυλα των χεριών ενδέχεται να εμφανίσουν ένα χαρακτηριστικό φαινόμενο: να “κολλούν” ή να μπλοκάρουν κατά την κάμψη και να εκτινάσσονται απότομα κατά την έκταση. Πρόκειται για παθήσεις γνωστές ως εκτινασσόμενο δάκτυλο (Trigger Finger) και εκτινασσόμενος αντίχειρας (Trigger Thumb). Αν και και οι δύο παθήσεις παρατηρούνται σε ενήλικες, το Trigger Thumb είναι εκείνο που εμφανίζεται και σε παιδιά, ακόμη και σε βρέφη. Παρά το κοινό τους σύμπτωμα, πρόκειται για διαφορετικές κλινικές οντότητες που απαιτούν εξειδικευμένη διάγνωση και αντιμετώπιση.

Τι είναι το Trigger Finger;

Το Trigger Finger είναι μια πάθηση που αφορά τους καμπτήρες τένοντες των δακτύλων. Οι τένοντες αυτοί βρίσκονται μέσα σε έναν στενό οστεο-ινώδη σωλήνα και περιβάλλονται από ένα έλυτρο, δηλαδή έναν λιπαντικό ιστό που διευκολύνει την ομαλή κίνησή τους. Κατά μήκος του σωλήνα υπάρχουν ενισχύσεις υπό μορφή δακτυλίων, γνωστών ως Pulley, που καθοδηγούν την πορεία των τενόντων.

Η φλεγμονή ή η πάχυνση του ελύτρου ή του ίδιου του τένοντα, κυρίως στο σημείο του Α1 Pulley, προκαλεί δυσκολία στην ολίσθηση του τένοντα μέσα στον σωλήνα. Αυτό οδηγεί στο χαρακτηριστικό μπλοκάρισμα του δακτύλου, το οποίο συχνά συνοδεύεται από πόνο ή και ήχο “κλικ” κατά την κίνηση.

Σε ποιους εμφανίζεται;

Το Trigger Finger είναι πιο συχνό στις γυναίκες και σε άτομα άνω των 40 ετών. Συχνά σχετίζεται με άλλες παθήσεις, όπως σακχαρώδη διαβήτη, ρευματοειδή αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα ή ακόμα και με επαναλαμβανόμενη καταπόνηση των χεριών. Δεν είναι ασυνήθιστο να συνυπάρχει με άλλες παθήσεις όπως το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα ή η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:

• Αίσθημα μπλοκαρίσματος κατά την κάμψη ή έκταση του δακτύλου
• Ήχος “κλικ” κατά την κίνηση
• Πόνος ή ευαισθησία στη βάση του δακτύλου
• Εμφάνιση μικρής ψηλαφητής σκληρίας (όγκος)

Τι είναι το Trigger Thumb;

Το Trigger Thumb είναι μια παραλλαγή της ίδιας παθολογίας και αφορά αποκλειστικά τον αντίχειρα. Εμφανίζεται τόσο σε ενήλικες, συχνά με τα ίδια χαρακτηριστικά όπως το trigger finger, όσο και σε παιδιά, όπου αποτελεί μια ξεχωριστή κατηγορία.

Στους ενήλικες, το trigger thumb έχει παρόμοια αιτιολογία με το trigger finger: φλεγμονή, πάχυνση του τένοντα και στένωση του Α1 pulley. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, δυσκολία στην έκταση και την χαρακτηριστική εμπλοκή του αντίχειρα κατά την κίνηση.

Στα παιδιά, η πάθηση εκδηλώνεται συνήθως σε ηλικία μεταξύ 6 μηνών και 2 ετών. Η αιτία είναι κατά κανόνα μια συγγενής στένωση του Α1 pulley. Έτσι, ο αντίχειρας παραμένει συχνά σε κάμψη και δεν μπορεί να εκταθεί πλήρως.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση είναι κλινική και βασίζεται στην εξέταση από τον εξειδικευμένο ορθοπαιδικό. Στα παιδιά, το trigger thumb είναι εύκολα αναγνωρίσιμο, καθώς ο αντίχειρας παραμένει λυγισμένος και δεν εκτείνεται. Στους ενήλικες, η αναφορά των συμπτωμάτων και η κλινική δοκιμή κάμψης και έκτασης των δακτύλων είναι συνήθως αρκετή για να τεθεί η διάγνωση.

Ποια είναι η θεραπεία για το Trigger Finger και Trigger Thumb;

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και τη διάρκεια εμφάνισής τους:

• Συντηρητική θεραπεία (κυρίως στους ενήλικες): Περιλαμβάνει ακινητοποίηση, τοπική χρήση αντιφλεγμονωδών, φυσικοθεραπεία ή ενίοτε ενέσεις κορτικοστεροειδών.
• Χειρουργική αποκατάσταση: Ενδείκνυται όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή επηρεάζουν σοβαρά την καθημερινότητα. Η επέμβαση είναι σύντομη και γίνεται με τοπική αναισθησία. Ο στόχος είναι η διατομή του Α1 Pulley ώστε να απελευθερωθεί ο τένοντας και να αποκατασταθεί η ομαλή κίνησή του.
• Στα παιδιά: Αν ο αντίχειρας δεν εκτείνεται καθόλου ή το πρόβλημα επιμένει για πάνω από 6 μήνες, συνιστάται χειρουργική αποκατάσταση. Η επέμβαση είναι ασφαλής, με άριστο λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα.

Ο ρόλος της εξειδίκευσης

Η επιτυχής αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών απαιτεί κατανόηση της ανατομίας και εμπειρία στη χειρουργική χεριού, ιδιαίτερα στη μικροχειρουργική. Ο Δημήτριος Μαντάκος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός και Παιδοορθοπαιδικός, έχει εξειδικευθεί στη Χειρουργική Χεριού – Άνω Άκρου – Μικροχειρουργική στο Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ΚΑΤ και διαθέτει εμπειρία τόσο στην παιδιατρική όσο και στην ενηλίκων αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων.

Μαντάκος Δημήτριος

Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Παιδοορθοπαιδικός
Επιμελητής Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής Ιδιωτικού Θεραπευτηρίου ΥΓΕΙΑ
Επιστημονικός Συνεργάτης Ιδιωτικών Θεραπευτηρίων ΜΗΤΕΡΑ και ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ