Μαστοδυνία (Πόνος στο στήθος), Διονύσης Πινιαλίδης Χειρουργός Λαπαροσκόπος – Αθανάσιος Νιώτης M.D., Msc, PhD

Οι περισσότερες γυναίκες θα αναφέρουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους άλγος στο μαστό. Η μαστοδυνία ή μασταλγία αποτελεί ένα κοινό κλινικό πρόβλημα και για τη σωστή αντιμετώπισή της ακολουθείται μεθοδικός έλεγχος.Η θέση και η σοβαρότητα της μαστοδυνίας ποικίλλουν, μπορεί να είναι στον έναν ή και στους δύο μαστούς (αμφοτερόπλευρος) ή και στη μασχαλιαία χώρα και μπορεί να εμφανιστεί ως ήπιος ή έντονος πόνος, ως αίσθημα βάρους ή καύσους (τσούξιμο) στο μαστό. Η μαστοδυνία χωρίζεται σε δύο τύπους: στον αληθή, όπου ο πόνος εντοπίζεται στο μαστό και στον αντανακλαστικό, στον οποίο ο πόνος στο μαστό προκύπτει από άλλο σημείο του σώματος άλλα δίνει την εντύπωση ότι αφορά στο μαστό.

Αληθής μαστοδυνία

Στην περίπτωση της αληθούς μαστοδυνίας εξετάζεται αρχικά το ενδεχόμενο κακοήθειας. Εφόσον αποκλειστεί με τις απαραίτητες εξετάσεις (μαστογραφία για γυναίκες άνω των 35 ετών είτε με υπέρηχο σε εντοπισμένο άλγος) έρχεται να διακριθεί η αληθής μαστοδυνία με τη σειρά της σε κυκλική όταν εμφανίζεται κάθε μήνα πριν την περίοδο και μη κυκλική, όταν δεν σχετίζεται καθόλου με την περίοδο.

• Κυκλική μαστοδυνία

Συνήθως αιτιολογείται ορμονικά. Οπότε η έμμηνος ρύση, η εγκυμοσύνη, ο θηλασμός, η εμμηνόπαυση, η ορμονοθεραπεία, είναι τυπικές καταστάσεις κλινικής εμφάνισης μαστοδυνίας. Αυτός ο τύπος ενόχλησης εμφανίζεται στο 75% των ασθενών ηλικίας 20-40 ετών, είναι αμφοτερόπλευρος, χαρακτηρίζεται από οίδημα (πρήξιμο) και ευαισθησία των μαστών στην άσκηση πίεσης και γίνεται εντονότερος πριν την έμμηνο ρύση ενώ μειώνεται με την έναρξή της.

• Μη κυκλική  μαστοδυνία

Σε αντίθεση με την κυκλική μαστοδυνία, η μη κυκλική μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε φάση του εμμηνορυσιακού κύκλου όπως επίσης και σεγυναίκες μετά την εμμηνόπαυση,ενώ εμφανίζεται ως καυστικός πόνος, συνεχής ή διαλλείπων στον έναν ή και στους δύο μαστούς.Οι πιο συνηθισμένες αιτίες μη κυκλικού πόνου στο μαστό μπορεί να είναι ο ακατάλληλος στηθόδεσμος (που δεν ταιριάζει στο σωματότυπο, που πιέζει τον μαστό ή δεν προσφέρει την κατάλληλη στήριξη), η λήψη φαρμάκων (όπως θεραπείες υπογονιμότητας, τα αντισυλληπτικά, τα αντικαταθλιπτικά κ.α.), κύστες στο μαστό, εγκυμοσύνη, μαστίτιδα κ.α.

Αντανακλαστική μαστοδυνία

Η αντανακλαστική μαστοδυνία έχει κυρίως παθολογικά αίτια που αφορούν στο θώρακα, τη σπονδυλική στήλη ή τα σπλάχνα που αντανακλούν τον πόνο στο μαστό όπως π.χ μυοσκελετικές παθήσεις, χολολιθίαση, στηθάγχη, πνευμονική νόσο κ.ο.κ. Ο περιορισμός του άλγους θα γίνει με την θεραπεία που αντιστοιχεί στο εκάστοτε αίτιο.

Αντιμετώπιση

Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητη η κλινική εξέταση από ειδικό χειρουργό μαστού που θα ελέγξει την αιτία του πόνου. Εφόσον αποκλειστεί το ενδεχόμενο παθολογικής προέλευσης της μαστοδυνίας δεν χρειάζεται εξειδικευμένη θεραπεία. Αν το άλγος επιμένει και επηρεάζει την ποιότητα ζωής της γυναίκας, μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε με εξειδικευμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, με ήπια αναλγητικά ή με βιταμίνη Ε.

Η μαστοδυνία προκαλεί φόβο. Η σημαντικότερη βοήθεια που χρειάζεται η γυναίκα που πάσχει από μαστοδυνία είναι η ενθάρρυνση και ο καθησυχασμός, εφόσον έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο παθολογικής προέλευσης.