5 Δεκεμβρίου 2023 13:24
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική νόσο, που απασχολεί κάθε γυναίκα σε όλο το κόσμο. Αυτό γιατί αποτελεί τον 4ο σε συχνότητα καρκίνο στις γυναίκες παγκοσμίως, με τις ετήσιες διαγνώσεις μάλιστα να αυξάνονται σταθερά. Παρόλα αυτά αυτό που απασχολεί αρκετά την επιστημονική κοινότητα είναι η μέση ηλικία εμφάνισης της νόσου, καθώς αφορά γυναίκες 35-44 ετών σε αρκετά σημαντικό βαθμό. Μιλάμε λοιπόν για μια παραγωγική περίοδο της κάθε γυναίκας, που η διάγνωση καρκίνου στο τράχηλο θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά την καθημερινότητά της.
Ένας από τους βασικούς παράγοντες για τον καρκίνο τραχήλου είναι ο ιός HPV, καθώς η εμφάνισή του σχετίζεται άμεσα με αυξημένα ποσοστά της νόσου. Ευτυχώς πλέον διαθέτουμε κατάλληλο εμβολιασμό για πολλά στελέχη του ιού και η ανοσοποίηση αποτελεί απαραίτητο κομμάτι για τη υγεία τόσο των κοριτσιών όσο και των αγοριών για διαφορετικούς όμως λόγους. Επιπλέον παράγοντες κινδύνου είναι το κάπνισμα, η συχνή χρήση αντισυλληπτικών, η απουσία τεκνοποίησης, η πρώιμη εμμυναρχή, η συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων, η ύπαρξη κάποιου άλλου κληρονομικού νοσήματος που σχετίζεται με καρκίνο και η ανοσοκαταστολή (είτε από κάποια άλλη νόσο είτε από κάποια φαρμακευτική αγωγή).
Αυτό που θα αναρωτηθεί κάθε κοπέλα είναι με πιο τρόπο θα μπορέσει να αντιληφθεί την ύπαρξη της νόσου. Τα συμπτώματα είναι γενικά και δεν αφορούν υποχρεωτικά καρκίνο τραχήλου, όμως θα οδηγήσουν τη γυναίκα σε έναν κατάλληλο ιατρό για να προχωρήσει στον απαραίτητο έλεγχο. Πρόκειται για αιμορραγία που δεν σχετίζεται με την περίοδο ή αιμορραγία κατά τη σεξουαλική επαφή, άλγος χαμηλά στην κοιλιακή χώρα ή με αντανάκλαση στη ράχη, απώλεια αίματος στα ούρα ή διαταραχή στις εντερικές λειτουργίες. Αν κάτι από αυτά παρατηρηθεί τότε συστήνεται η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας και συμβουλής, χωρίς να πρόκειται βέβαιά για σίγουρη διάγνωση καρκίνου, αφού σχετίζονται και με μη νεοπλασματικές παθήσεις.
Μετά από όσα έως τώρα έχουμε αναφέρει γίνεται κατανοητό ότι το πιο σημαντικό στοιχείο σε αυτή τη νόσο είναι η πρόληψη. Ο εμβολιασμός με το επικαιροποιημένο εμβόλιο γίνεται στην ηλικιακή περίοδο 9-26 ετών, πριν δηλαδή από την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Ο προληπτικός διαγνωστικός έλεγχος με τεστ-Παπ ξεκινάει στα 21 και στα 25 μαζί με έλεγχο HPV DNA και επαναλαμβάνεται ανάλογα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ογκολογικής Εταιρείας που ανανεώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό κάθε κοπέλα να γνωρίζει τις συνήθειες της περιόδου της για να μπορεί να παρατηρεί τυχόν διαφοροποιήσεις.
Το επόμενο βήμα είναι ο τρόπος διάγνωσης πιθανής κακοήθειας. Διαθέτουμε πολλά και σύγχρονα μέσα με σημαντική διαγνωστική ακρίβεια. Η κυστεοσκόπηση, η αξονική και η μαγνητική τοπογραφία και το PET scan μαζί βέβαια με τον γυναικολογικό έλεγχο, με σωστή χρήση μπορούν εύκολα να δώσουν πληροφορίες για την έκταση της νόσου και τη σωστή αντιμετώπιση της. Ακολούθως, θεραπευτικά συνδυασμός έμπειρου γυναικολόγου με ειδίκευση στην γυναικολογική ογκολογία με ακτινοθεραπευτή και ειδικό Ογκολόγο-Παθολόγο απαιτείται για να σχεδιαστεί το πλάνο θεραπείας. Η πρόοδος που έχει σημειωθεί είναι τεράστια και σε πολλές περιπτώσεις ο καρκίνος τείνει να αποτελέσει μια χρόνια νόσο. Οι παρενέργειες έχουν ελαχιστοποιηθεί και συχνά συναντάμε ασθενείς υπό θεραπεία που τίποτε πάνω τους δεν φανερώνει ότι λαμβάνουν χημειοθεραπεία.
Συμπερασματικά, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι μια οντότητα που μπορεί εύκολα να διαγνωσθεί και μετά από την κατάλληλη αγωγή η γυναίκα να συνεχίσει κανονικά την ζωή της χωρίς κανένα περιορισμό. Αυτό όμως έχει προϋποθέσεις, καθώς η πρόληψη είναι το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να ενταχθεί στην καθημερινότητα της κοινωνίας. Ακολούθως η αναζήτηση του κατάλληλου ιατρού πρέπει να γίνεται χωρίς καθυστέρηση. Ας μην υποτιμά κάθε γυναίκα καμία αλλαγή που ίσως παρατηρεί στις λειτουργίες του οργανισμού της, να μην γίνεται ο φόβος αιτία να καθυστερεί την επίσκεψή της σε ιατρό, αφού ο καρκίνος δεν είναι πια η ανίατη νόσος, αλλά μια παθολογική κατάσταση που αντιμετωπίζεται με την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
Δαυίδ Γ. Συμεωνίδης, MD, MSC, PhD
Ογκολόγος-Παθολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Μέλος της Ευρωπαϊκής Ογκολογικής Εταιρείας
Αθήνα – Πειραιάς – Αργολίδα
