Ογκολογική χειρουργική μαστού: Τώρα πια σύμμαχος της γυναικείας φύσης

Ακούμε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι μία νόσος με διαστάσεις “επιδημίας”. Ότι είναι ο δεύτερος συχνότερα διαγνωζόμενος καρκίνος μετά το μελάνωμα και ο δεύτερος σε θνητότητα μετά τον καρκίνο πνεύμονα. Όμως δεν πρέπει να μένουμε στα αρνητικά στατιστικά, καθώς σήμερα πια είναι μία από τις καλύτερα αντιμετωπιζόμενες μορφές καρκίνου, με ίαση να επιτυγχάνεται σε ποσοστό άνω του 90% των γυναικών. Οι σύγχρονες τεχνικές ανίχνευσης και οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές είναι ασύγκριτα ακριβέστερες σε σχέση με το παρελθόν. Για να λειτουργήσουν, βεβαίως, αυτές οι ευεργετικές δυνατότητες προφύλαξης απαιτούν την συνεργασία των γυναικών. Πώς; Με την συμμετοχή στην προληπτική εξέταση μαστών.

Προληπτική εξέταση σημαίνει μεγάλη αύξηση της πιθανότητας εντοπισμού του προβλήματος σε πρώιμο στάδιο. Το τρίπτυχο κλινική εξέταση – ακτινολογικές εξετάσεις – βιοψία οδηγεί σε ασφαλή αναγνώριση όγκων εξαιρετικά μικρού μεγέθους. Αυτό με τη σειρά του εγγυάται την ίαση, ενώ μειώνει την βαρύτητα των χειρουργικών επεμβάσεων και των λοιπών απαιτούμενων θεραπειών.

Τη στιγμή που στον καρκίνο μαστού έχουμε τόσο υψηλή επιβίωση, ανακύπτει η ανάγκη να διαφυλάξουμε την ποιότητα ζωής των γυναικών αυτών και από πλευράς ψυχοσυναισθηματικής, σε βάθος χρόνου. Το στήθος είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την γυναικεία φύση και οφείλουμε να το προστατεύουμε στα μέτρα του ανθρωπίνως δυνατού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι λίγες δεκαετίες πριν η τυπική χειρουργική θεραπεία ήταν η μαστεκτομή. Δηλαδή η γυναίκα έμενε πάντα ακρωτηριασμένη. Ευτυχώς η σημερινή πραγματικότητα απέχει έτη φωτός από εκείνη την εποχή. Σήμερα, αναλόγως των περιστάσεων, υπάρχουν λύσεις για ογκολογικά άρτια χειρουργική μαστού με άριστα αισθητικά αποτελέσματα.

Στην αντιμετώπιση μικρών όγκων μαστού, τα πράγματα είναι σχετικά ξεκάθαρα. Ο εξειδικευμένος χειρουργός μαστού με μία έξυπνα τοποθετημένη τομή και με την κατάλληλη τεχνική θα κάνει την επέμβαση σχετικά αθέατη. Η διαφορά που προκύπτει στους μαστούς είναι ανεπαίσθητη και η γυναίκα έχει άριστο κοσμητικό αποτέλεσμα άμεσα μετά την επέμβαση. Σε συνδυασμό με την σχεδόν δεδομένη ίαση σε αυτές τις περιπτώσεις, η γυναίκα θα πορευθεί στο υπόλοιπο της ζωής της με μόνο μία αμυδρή ανάμνηση της δοκιμασίας αυτής.

Μεγαλύτεροι όγκοι παρουσιάζουν μεγαλύτερη δυσκολία στον χειρουργικό χειρισμό. Πολλές φορές η διατήρηση του στήθους με τη συμβατική χειρουργική είναι αδύνατη ή αισθητικά ανεπίτρεπτη. Τότε, ο ειδικά εκπαιδευμένος χειρουργός μαστού θα κληθεί να εφαρμόσει κάποια μέθοδο Ογκοπλαστικής Χειρουργικής Μαστού, ενίοτε σε συνεργασία και με πλαστικό χειρουργό. Οι μέθοδοι αυτές έχουν δώσει τη δυνατότητα να διατηρηθούν μαστοί που διαφορετικά θα υποβάλλονταν αναγκαστικά σε μαστεκτομή. Στις ογκοπλαστικές μεθόδους η τελική εμφάνιση του στήθους που νοσεί καταλήγει να είναι καλύτερη από πριν, όπως γίνεται μετά από μία αμιγώς αισθητική παρέμβαση (μειωτική ή ανορθωτική μαστών). Αυτό σημαίνει ότι θα απαιτηθεί αντίστοιχη επέμβαση και στον υγιή μαστό, η λεγόμενη συμμετροποίηση του υγιούς μαστού. Αυτό μπορεί χειρουργικά να είναι πιο σύνθετο, αλλά αφήνει μία γυναίκα σε καλύτερη κατάσταση αισθητικάσε σχέση με πριν νοσήσει.

Ωστόσο, ακόμα και με τις παραπάνω δυνατότητες διαθέσιμες, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις συνεχίζει να υφίσταται η ανάγκη για μαστεκτομή. Για παράδειγμα, κάποιοι όγκοι εμφανίζονται ταυτόχρονα σε πολλά σημεία του μαστού (πολυκεντρικοί) και δεν μπορεί συνήθως να γίνει διατήρηση μαστού. Άλλη περίσταση είναι στην θεραπεία του πρώιμου in situ καρκινώματος του μαστού, στο οποίο η ίαση είναι δεδομένη, αλλά αν έχει μεγάλη έκταση επίσης απαιτεί μαστεκτομή. Γυναίκες με γονιδιακό πρόβλημα (μετάλλαξη) και υψηλή πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου χρειάζεται να υποβληθούν σε προφυλακτική μαστεκτομή και στους δύο μαστούς. Τέλος, όταν απαιτείται μαστεκτομή στο στήθος που νοσεί, η ίδια η γυναίκα δικαιούται να θέσει θέμα διενέργειας προφυλακτικής μαστεκτομής για την άλλη πλευρά. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η μαστεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς απώλεια του στήθους, καθώς ο χειρουργός μαστού, σε συνεργασία με κατάλληλα εκπαιδευμένο πλαστικό χειρουργό, μπορούν να προσφέρουνευρεία γκάμα μεθόδων αποκατάστασης μαστού. Σε πολλές περιπτώσεις η αποκατάσταση μαστού μπορεί να είναι άμεση (κατά το ίδιο χειρουργείο με τη μαστεκτομή) ώστε η γυναίκα να μη χρειαστεί να ζήσει ούτε μέρα χωρίς το στήθος της.

Εν κατακλείδι, πρωτίστως πρέπει να δώσουμε βάση στην προληπτική εξέταση, εξηγώντας τα οφέλη της έγκαιρης διάγνωσης και ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή σε περισσότερες γυναίκες. Βέβαια, ο καρκίνος μαστού δεν θα πάψει να υπάρχει. Οπότε, όταν ατυχώς συμβαίνει κάτι τέτοιο, οφείλουμε να ενημερώσουμε και να εκπαιδεύσουμε τις γυναίκες ώστε να αναμένουν και να επιζητούν τα άριστα αποτελέσματα -ογκολογικά και αισθητικά- που δύναται να τους προσφέρει η επιστήμη στις μέρες μας. Η αναίτια θυσία της γυναικείας φύσης και αυτοπεποίθησης στον βωμό της λέξης “καρκίνος” είναι μία παρωχημένη τακτική και τρόπος σκέψης, που πρέπει να εκλείψει. Με σύμμαχο τον γιατρό της κάθε γυναίκα μπορεί να βγει νικήτρια στη μάχη αυτή.

Ιωάννης Γ. Χαβελές MD, PhD

Χειρουργός Μαστού

Εξειδίκευση Ογκοπλαστικής Χειρουργικής & Επεμβατικού Υπερήχου Μαστού στην Μεγάλη Βρετανία

www.frontidamastou.gr