Oρθοπαιδική παιδιών – Μαντάκος Δημήτριος

Oρθοπαιδική παιδιών

Η ορθοπαιδική παιδιών αφορά στη θεραπεία προβλημάτων και παθήσεων του μυοσκελετικού συστήματος σε παιδιά από τη γέννηση μέχρι την ενηλικίωσή τους.

Οι παθήσεις αυτές είναι συχνότερες από ότι πιστεύουν οι περισσότεροι γονείς, λόγω κυρίως της αδυναμίας των μικρών ασθενών να εκφράζουν τις ενοχλήσεις τους. Για αυτό η πρόληψη μέσω ενός ορθοπαιδικού ελέγχου, πρέπει να γίνει ο καλύτερος σύμμαχος από τη βρεφική κιόλας ηλικία.

Τα παιδιά, δηλαδή, δεν είναι “μικροί” ενήλικες. Δεν μπορούν πάντα να πουν τι τα ενοχλεί, ή να απαντήσουν σε ιατρικές ερωτήσεις, ή να είναι υπομονετικά και συνεργάσιμα κατά την διάρκεια της εξέτασης. Ο Παιδοορθοπαιδικός γνωρίζει πώς να εξετάσει και να θεραπεύσει ένα παιδί, με τέτοιο τρόπο ώστε να βοηθά το παιδί να παραμένει ήρεμο και συνεργάσιμο. Αναγνωρίζει την αγωνία που συνυπάρχει σε μία οικογένεια όταν έχουν ένα παιδί με πρόβλημα του μυοσκελετικού, και συνεργάζεται με τους γονείς για την αντιμετώπισή του.

Στην πλειοψηφία τους οι παθήσεις αυτές αντιμετωπίζονται συντηρητικά και ελάχιστες φορές απαιτείται κάποια χειρουργική επέμβαση. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αναπλαστική ικανότητα του παιδικού σκελετού που συνεχώς αναπτύσσεται και ανανεώνεται. Σε περίπτωση, ωστόσο, που η συντηρητική αντιμετώπιση δεν αρκεί, η πάθηση ή το πρόβλημα αντιμετωπίζεται πλέον με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές – Minimal Invasive Surgery (MIS).

Οι πιο συχνές παιδικές ορθοπαιδικές παθήσεις και προβλήματα είναι τα εξής:

Σκολίωση – Κύφωση
Η σκολίωση και η κύφωση αποτελούν τις συχνότερες παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης.

Ειδικά η σκολίωση είναι μία σύνθετη (σε τρία επίπεδα) παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης που χαρακτηρίζεται από πλάγια απόκλιση της Σ.Σ. στο μετωπιαίο-πλάγιο επίπεδο και από στροφή των σπονδύλων. Δεν προκαλείται από την βαριά σχολική τσάντα, ούτε από διάφορες “κακές” συνήθειες του παιδιού (π.χ. θέση στο θρανίο), ούτε βελτιώνεται με την άθληση και τις φυσικοθεραπείες.

Η συντηρητική θεραπεία (για κυρτώματα μεταξύ 25-45 μοίρες) συνίσταται στη χρήση ειδικών κηδεμόνων (Boston, Cheneau, κ.ά.) που φοριούνται περίπου 20 ώρες το 24ωρο. Σε περίπτωση κυρτωμάτων άνω των 45 μοιρών, καταφεύγουμε σε χειρουργική διόρθωση των κυρτωμάτων με τη βοήθεια ειδικών συστημάτων σπονδυλοδεσίας.

Παθήσεις των άκρων ποδών
Από τη στιγμή της γέννησης είναι απαραίτητο να αξιολογούμε τα πόδια και να ελέγχουμε για τυχόν συγγενείς παθήσεις, όπως η συγγενής ραιβοϊπποποδία (παραμόρφωση στην οποία το πόδι του βρέφους στρέφεται προς τα μέσα).

Στη συνέχεια, γύρω στα 2-3 έτη γίνεται ο πρώτος έλεγχος βάδισης, ο οποίος επαναλαμβάνεται σε ηλικία 5-6 ετών και τελευταία φορά σε ηλικία 10-12 ετών, οπότε είναι και η κατάλληλη στιγμή, επί σοβαρής παθολογίας, να πάρουμε κάποιες αποφάσεις. Με μετρήσεις ακτινολογικές, ποσοτικοποιούμε την παραμόρφωση και αποφασίζουμε για πιθανή χειρουργική επέμβαση, πάντα μετά από αναλυτική συζήτηση με τους γονείς και το ίδιο το παιδί. Γενικά μας ενδιαφέρει να προλάβουμε καταστάσεις που στην ενήλικη ζωή θα είναι επώδυνες και δύσκολες να αποκατασταθούν.

Δυσπλασία ισχίου
Η μη φυσιολογική ανάπτυξη και διάπλαση του ισχίου κατά την ενδομήτρια ζωή και τη νεογνική περίοδο έχει ως αποτέλεσμα τη δυσπλασία του, την προοδευτική φθορά της άρθρωσης και τελική ακραία έκφανση το υπεξάρθρημα ή εξάρθρημα του ισχίου λόγω χαλαρότητας του θυλάκου και άλλων μηχανικών παραγόντων.

Ελέγχουμε τα ισχία κλινικά αμέσως μετά τη γέννηση στο μαιευτηριο και υπερηχολογικά εντός 6 εβδομάδων ιδανικά.

Σφιχτά ή χαλαρά ισχία κατα την κλινικη εξεταση αποτελουν ένδειξη για υπερηχογραφική εξέταση και πιθανή προληπτική θεραπεία. Όσο νωρίτερα η διάγνωση, τόσο ευκολότερη και λιγότερο επεμβατική η θεραπεία με σχεδόν πλήρες ποσοστό επιτυχίας.

Κατάγματα
Τα κατάγματα στα παιδιά είναι μία πολύ συνηθισμένη κάκωση καθώς η αυξημένη ενεργητικότητα που τα διακρίνει οδηγεί συχνά σε πτώσεις κατά τις καθημερινές και τις αθλητικές δραστηριότητές τους. Ο πόνος, η διόγκωση, η ευαισθησία, η αλλαγή χρώματος και η ανικανότητα να κινηθεί το επηρεασμένο μέλος του σώματος είναι συνήθη.

Σε πολλές περιπτώσεις η θεραπεία μπορεί να έγκειται σε απλή ακινητοποίηση/ ναρθηκοποίηση της περιοχής. Ωστόσο, είναι αρκετές οι περιπτώσεις που θα χρειαστεί είτε κλειστή ανάταξη (υπο τοπική ή γενική αναισθησία), είτε χειρουργική αντιμετώπιση με νέες και μικρής επεμβατικότητας μεθόδους. Ο παιδοορθοπαιδικός λαμβάνοντας υπόψη τη μορφολογία του κατάγματος και κατόπιν συζήτησης με τους γονείς και το παιδί, θα αποφασίσει και θα προτείνει τους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής του.

Αρθροσκόπηση Παιδιών
Η αρθροσκόπηση είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, κατά τη διάρκεια της οποίας μια πολύ μικρή κάμερα εισέρχεται στο εσωτερικό της άρθρωσης. Πρόκειται για μία σύγχρονη τεχνική που επιτρέπει μέσω πολύ μικρών τομών να επισκοπήσουμε το εσωτερικό της άρθρωσης, να εντοπίσουμε με ακρίβεια την παθολογία που υπάρχει και να την επιδιορθώσουμε άμεσα, χωρίς να χρειάζεται ουσιαστική νοσηλεία του ασθενούς.

Αποτελεί εξαιρετικά ασφαλή μέθοδο και πραγματοποιείται σε παθήσεις όπως ρήξη μηνίσκου, ρήξη προσθίου χιαστού συνδέσμου, κακώσεις του αρθρικού χόνδρου, συμφυτική θυλακίτιδα ώμου (παγωμένος ώμος), φλεγμονώδεις παθήσεις κ.λπ.

Η παραμονή στο νοσοκομείο μετά το τέλος της επέμβασης συνήθως δεν ξεπερνά τις 3-4 ώρες, οπότε και ο νεαρός ασθενής είναι σε θέση να επιστρέψει στο σπίτι του.

Μαντάκος Δημήτριος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Παιδοορθοπαιδικός
Επιμελητής Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής Ιδιωτικού Θεραπευτηρίου ΥΓΕΙΑ
Επιστημονικός Συνεργάτης Ιδιωτικών Θεραπευτηρίων ΜΗΤΕΡΑ και ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Ιατρείο Λακωνίας: Σκάλα Λακωνίας, Θεόδωρου Πατρικαρέα 4, 23051

Θεραπευτήριο ΥΓΕΙΑ: Ερυθρού Σταυρού 5, 5ος όροφος (Έναντι ΥΓΕΙΑ)