ΨΩΡΙΑΣΗ – ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ

ΨΩΡΙΑΣΗ

Η δυνατότητα για καθαρό δέρμα είναι εφικτή σήμερα γρήγορα και σταθερά σε βάθος χρόνου.

Η Ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος, μη μεταδοτική, που προκαλεί κυρίως εκδηλώσεις από το δέρμα, αλλά μπορεί να υπάρχουν εκδηλώσεις και από άλλα συστήματα του οργανισμού όπως στις αρθρώσεις – την λεγόμενη Ψωριασική αρθρίτιδα – με πόνο, οίδημα και χαρακτηριστικές εκδηλώσεις. Γενικά ένας στους 4 ασθενείς θα προσβληθούν από τις αρθρώσεις.
Το ενδιαφέρον όμως που έχει προκύψει και επιβεβαιωθεί τα τελευταία χρόνια είναι ότι οι ασθενείς με Ψωρίαση παρουσιάζουν ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ, δηλαδή συνύπαρξη με άλλα υποκείμενα νοσήματα, το γνωστό ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ (ΔΙΑΒΗΤΗΣ, ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ, ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ) – ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ – ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ – ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ. Όλες αυτές οι καταστάσεις δημιουργούν προβλήματα ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ (κάποτε θεωρείτο κοινωνικό στίγμα).
Η έναρξη της νόσου αφορά οποιαδήποτε ηλικία, διότι βλέπουμε Ψωρίαση και στα παιδιά όπως και σε ηλικιωμένα άτομα. Γενικά το 2-3% του ελληνικού πληθυσμού πάσχει από κάποιας μορφής ψωρίαση. Προσβάλλονται εξίσου και τα δύο φύλλα.
Η αιτιολογία της νόσου δεν είναι πλήρως γνωστή. Φαίνεται ότι πολλοί παράγοντες συμμετέχουν στην παθογένεια της νόσου, όπως Γενετικοί , ένας στους 3 ασθενείς έχει κληρονομικό ιστορικό, ιδιαίτερα από συγγενείς α’ βαθμού. Η νόσος έχει ανοσολογικό υπόστρωμα, στους ανοσολογικούς παράγοντες εμπλέκονται η Φυσική και Επίκτητη Ανόσια. Επίσης παράγοντες από το περιβάλλον, μεταξύ αυτών φάρμακα, λοιμώξεις, το stress μπορούν να ενεργοποιήσουν ειδικά κύτταρα του δέρματος, τα κερατινοκύτταρα και να προκαλέσουν την απελευθέρωση προφλεγμονοδών κυταροκίνων, δηλαδή ειδικές φλεγμονώδεις ουσίες – όπως TNFA, IL-23, 17.A κλπ, οι οποίες γεμίζουν τις ψωριασικές βλάβες. Το αποτέλεσμα αυτής της διεργασίας είναι η υπέρμετρος ανώμαλη παραγωγή κερατινοκυττάρων. Το stress γενικά παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόκληση ή και επιδείνωση της Ψωρίασης.

Πως εκδηλώνεται η Ψωρίαση;
Το εξάνθημα της Ψωρίασης είναι ερυθηματώδεις πλάκες με λέπια που ασημίζει το χρώμα τους και εντοπίζονται συνήθως στους αγκώνες – γόνατα (εκτατικές επιφάνειες άκρων), στο τριχωτό της κεφαλής, χαμηλά πίσω στην πλάτη, στην οσφυϊκή χώρα αλλά και στα νύχια με συχνά σοβαρές αλλοιώσεις. Οι βλάβες μπορεί να συνοδεύονται από ήπιο κνησμό.
Πολλές φορές είναι δύσκολη η διάγνωση διότι μοιάζει με άλλες καταστάσεις όπως Μυκητιάσεις, Υποξύ Ερυθηματώδη λύκο, Σμηγματορροική δερματίτιδα κ.α. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η Συμβολή του Δερματολόγου. Σε περίπτωση που αμφιβάλουμε για την διάγνωση η βιοψία του δέρματος με τα χαρακτηριστικά ευρήματα από την ιστολογική εξέταση επιβεβαιώνουν την διάγνωση.
Υπάρχει και ένας άλλος τύπος Ψωρίασης η ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ ΜΟΡΦΗ, όπου εκδηλώνονται οι βλάβες σε μη συνηθισμένες εντοπίσεις όπως μηρογεννητικές πτυχές, κάτω από τους μαστούς, μεσογλουτιαίες πτυχές , παλάμες και πέλματα, γεννητικά όργανα.
Στα παιδιά και νεαρούς ενήλικες εκδηλώνεται με την μορφή της Σταγονοειδούς ψωρίασης και εμφανίζεται συνήθως μετά από μια Στρεπτοκοκκική λοίμωξη του ανώτερου Αναπνευστικού συστήματος. Πιο σοβαρές και σπανιότερες μορφές είναι η Ερυθροδερμική και η Φλυκταινώδης μορφή.

Υπάρχει σήμερα ριζική θεραπεία για την Ψωρίαση;
Η θεραπευτική επιλογή εξαρτάται από συγκεκριμένα κριτήρια όπως από την κλινική της μορφή, τη βαρύτητα της νόσου, την έκταση του σώματος που προσβάλει, την επίδραση στην ποιότητα ζωής και τις συνοσηρότητες που παρουσιάζει ο ασθενής. Γι’ αυτό το λόγο έχουν θεσπισθεί οι ΒΙΟΔΕΙΚΤΕΣ στην Ιατρική, οι οποίοι είναι παράμετροι που αξιολογούν οι Δερματολόγοι ιατροί τη νόσο (όπως PASI – BSA – DLQ κ.α.).
Στην ήπια μορφή προτείνεται τοπική αγωγή όπως κορτικοστεροειδή, ανάλογα της βιταμίνης D3 (καλσιποτριόλη), ρετινοειδή, φωτοθεραπεία κλπ.
Στην μέτρια προς σοβαρή μορφή Ψωρίασης η Συστηματική αγωγή αποτελεί την κύρια και απόλυτη ένδειξη. Παλαιότερα φάρμακα που έχουν χρησιμοποιηθεί ήταν η Μεθοτρεξάτη, η Κυκλοσπορίνη , τα per os Ρετινοειδή, τα οποία όμως είχαν περιορισμένη αποτελεσματικότητα και αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες με αποτέλεσμα να απαιτείτο συχνός εργαστηριακός έλεγχος.
Τα τελευταία 20 χρόνια την επανάσταση στη θεραπεία προσφέρουν οι Βιολογικοί παράγοντες, που αποτελούν στοχευμένες θεραπείες με καινοτόμο μηχανισμό δράσης διότι δρουν σε στοχευμένα μονοπάτια του Ανοσοποιητικού συστήματος όπως TNF, αναστολή της ιντερλευκίνης 12/23, ιντερλευκίνης 17/ 17a/17f, ιντερλευκίνης 23. Τα φάρμακα αυτά πλέον θεωρούνται πρώτης γραμμής θεραπείας για την μέτρια προς σοβαρή Ψωρίαση που δεν ανταποκρίνεται σε άλλες κλασικές θεραπείες. Είναι ασφαλή με σπάνιες παρενέργειες σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα με στόχο όχι μόνο το καθαρό δέρμα σε βάθος χρόνου αλλά δίνουν λύση και πέρα της Ψωρίασης στην πρόληψη των παθήσεων που συνυπάρχουν με την ψωρίαση.

Ορισμένα από αυτά που χρησιμοποιούμε με άδεια του Ε.Ο.Π.Υ.Υ είναι τα ακόλουθα:
Anti – TNF παράγοντες:
Infliximab
Etanercept
Adalimumab
Anti – ιντερλευκινών:
Ustekinumab IL -12-23
Secukinumab IL -17A
Brodalumab IL – 17 υποδοχέα
Ixekizumab IL – 17A-F
Guselkumab IL – 23
Rizankizumab IL – 23
Certolizumab pegol (Ένδειξη στην εγκυμοσύνη)
Apremilast: Μικρομόριο εκτός βιολογικών παραγόντων (αναστολέας της φωσφοδιεστεράσης 4)
Τα φάρμακα χορηγούνται κατόπιν έγκρισης με ειδικά θεραπευτικά Πρωτόκολλα, που συντάσσει ο θεράπων ιατρός από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ με μηδενική συμμετοχή από τον ασθενή.
Η έρευνα συνεχώς προχωράει με νεώτερα φάρμακα έως ότου λυθεί ριζικά αυτό το τόσο δύσκολο και παράξενο νόσημα που βασανίζει 125 εκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη μας.

Δρ. ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ
ομ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ –
ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠ. ΑΘΗΝΩΝ
τ. Νοσοκ. Α. ΣΥΓΓΡΟΣ