5 Φεβρουαρίου 2019 16:59
Η ανθρωπολόγος Helen Fisher από το Πανεπιστήμιο Rutgers, που έχει ασχοληθεί με τη βιολογική βάση του έρωτα, μας αποκαλύπτει τα σημάδια του.
Στο Live Science λέει πως η βιολογική βάση του έρωτα χαρακτηρίζεται από ορισμένα σημάδια, καθώς όταν μας επισκέπτεται αυτό το συναίσθημα, ο εγκέφαλος μας αντιλαμβάνεται ότι είμαστε ερωτευμένοι. Πώς το αντιλαμβανόμαστε, όμως, εμείς;
Οι ερωτευμένοι σκέφτονται το πρόσωπο που τους ενδιαφέρει και του αποδίδουν μία μοναδικότητα. Αυτή η πεποίθηση καθιστά αδύνατο να κοιτάξουν οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο.
Η Fisher και οι συνεργάτες της πιστεύουν πως αυτή η προσήλωση σε έναν άνθρωπο, είναι αποτέλεσμα των αυξημένων επιπέδων της ντοπαμίνης -μίας χημικής ουσίας που σχετίζεται με την προσοχή και την εστίαση- στον εγκέφαλό μας.
Οι ερωτευμένοι επικεντρώνονται στα θετικά σημεία του συντρόφου τους, αγνοούν τα αρνητικά χαρακτηριστικά του. Επικεντρώνονται επίσης σε ασήμαντα γεγονότα και αντικείμενα, που μπορεί να τους θυμίζουν το αγαπημένο τους πρόσωπο.
Αυτή η εστίαση, λέει η Fisher, είναι ένα ακόμα αποτέλεσμα των αυξημένων επιπέδων ντοπαμίνης.
Οι ερωτευμένοι έχουν συναισθηματικές αστάθειες. Μεταπηδούν από τη χαρά στη θλίψη κι από την ευφορία και την αυξημένη ενέργεια στην απώλεια όρεξης, τις ταχυκαρδίες, το άγχος και τις αϋπνίες. Αισθάνονται δε απελπισία, όταν η σχέση τους αντιμετωπίζει και το πιο μικρό πρόβλημα.
Αυτή η συναισθηματική αστάθεια, λέει η Fischer, μοιάζει με την συμπεριφορά των τοξικομανών. Όταν βλέπουν φωτογραφίες, όπου εικονίζονται τα αγαπημένα τους πρόσωπα, φουντώνουν – ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές στον εγκέφαλο με εκείνες των τοξικομανών, όταν κάνουν χρήση. Ο έρωτας είναι μία μορφή εθισμού, καταλήγει η Fischer.
Τείνουν να νιώθουν μία ακόμα πιο ισχυρή έλξη μεταξύ τους, όταν έρχονται αντιμέτωποι με τις πιο δύσκολες συνθήκες.
Και εδώ εντοπίζεται ως υπαίτια η ντοπαμίνη, σύμφωνα με τη Fisher, καθώς σύμφωνα με έρευνες, όταν η αμοιβή καθυστερεί, οι νευρώνες που παράγουν τη συγκεκριμένη ουσία, γίνονται πιο παραγωγικοί όταν τελικά ενεργοποιηθούν. Όταν οι ερωτευμένοι φτάνουν στη γαλήνη έχοντας περάσει πρώτα από μερικά εμπόδια, το αίσθημα του έρωτα είναι πιο έντονο στο τέλος.
Οι άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι, ξοδεύουν κατά μέσο όρο, πάνω από 85% του χρόνου τους, κάνοντας όνειρα που έχουν να κάνουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα ή κοινώς, ονειροπολώντας.
Αυτό το εμμονικό φαινόμενο ονομάζεται “παρεμβατική σκέψη” (intrusive thinking) και προκύπτει από τα μειωμένα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, γεγονός που συσχετίζεται με την ψυχαναγκαστική συμπεριφορά.
Οι ερωτευμένοι επιδεικνύουν συχνά σημάδια συναισθηματικής εξάρτησης από το έτερον τους ήμισυ, συμπεριλαμβανομένων των της κτητικότητας, της ζήλιας, του φόβου της απόρριψης και του άγχους του αποχωρισμού.
Η Fischer με την ερευνητική της ομάδα, κάλεσε μία ομάδα ατόμων να παρακολουθήσουν μία σειρά από φωτογραφίες, στις οποίες εικονίζονταν πρόσωπα τα οποία είχαν οι ίδιοι απορρίψει ερωτικά ή εκείνα τους είχαν απορρίψει ερωτικά. Οι ερευνητές εξέτασαν τον εγκέφαλο των συμμετεχόντων την ώρα που κοίταζαν τις φωτογραφίες, μέσω μαγνητικής τομογραφίας (fMRI) και διαπίστωσαν πως οι περιοχές που ενεργοποιούνταν ήταν οι ίδιες με εκείνες που παίζουν ρόλο στον εθισμό στην κοκαΐνη.
“Η ενεργοποίηση των περιοχών που εμπλέκονται με τον εθισμό στην κοκαΐνη, μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση των εμμονικών συμπεριφορών που σχετίζονται με την απόρριψη της αγάπης”, είχαν σημειώσει οι ερευνητές στο επιστημονικό περιοδικό Neurophysiology το 2010.
Σχετικά με το παραπάνω, οι ερωτευμένοι ποθούν επίσης τη συναισθηματική σύνδεση με τους αγαπημένους τους και ονειρεύονται το μέλλον μαζί τους, σε απίθανα υψηλό βαθμό.
Η νευροεπιστήμονας Lucy Brown από το Albert Einstein College of Medicine στη Νέα Υόρκη, έπειτα από έρευνα διαπίστωσε πως στα πρωτόγονα νευρικά συστήματα η επιθυμία των ερωτευμένων να πλησιάσουν το όνειρο τους να είναι για πάντα μαζί με τον συνάνθρωπό τους, είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με την επιθυμία μας για νερό και άλλα απαραίτητα στοιχεία για την επιβίωσή μας.
Η ειδικός θεωρεί το παραπάνω λογικό, με δεδομένο ότι η ρομαντική αγάπη λειτουργεί όπως η πείνα ή η δίψα, ως ένα σύστημα επιβίωσης. Η ρομαντική αγάπη είναι μέρος της ανθρώπινης αναπαραγωγικής στρατηγικής, η οποία βοηθάει το είδος μας να διαιωνίζεται και να επιβιώνει.
“Έχουμε δημιουργηθεί για να ζήσουμε τη μαγεία του έρωτα και να οδηγούμαστε προς έναν άλλον”, έχει δηλώσει η Brown.
Οι άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι έχουν ισχυρή ενσυναίσθηση προς το αγαπημένο τους πρόσωπο. Αισθάνονται τον πόνο του άλλου ατόμου ως δικό τους και είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν τα πάντα για το καλό του.
Εκείνοι οι οποίοι είναι βαθιά ερωτευμένοι, αισθάνονται μεγάλη σεξουαλική επιθυμία για τον σύντροφό τους, αλλά αυτή η λαχτάρα για σεξ συνδέεται με την κτητικότητα, την επιθυμία για σεξουαλική αποκλειστικότητα, και ακραία ζήλια, όταν ο σύντροφος είναι ύποπτος για απιστία.
Αυτή η κτητικότητα πιστεύεται ότι έχει εξελιχθεί, ώστε το άτομο που είναι ερωτευμένο, να αναγκάσει τον σύντροφό του να απορρίψει άλλους υποψήφιους μνηστήρες, μέχρι να έρθει η εγκυμοσύνη.
Αλλά ενώ η επιθυμία για σεξουαλική ένωση είναι σημαντική, η λαχτάρα για συναισθηματική ένωση υπερισχύει. Μελέτη έδειξε πως το 64% των ανθρώπων που είναι ερωτευμένοι (το ίδιο ποσοστό και για τα δύο φύλα), διαφώνησε με την πρόταση: “Το σεξ είναι το πιο σημαντικό μέρος της σχέσης μου με τον σύντροφό μου”.
Η Fischer λέει πως από τις διάφορες μελέτες της έχει διαπιστώσει πως οι άνθρωποι που είναι ερωτευμένοι αναφέρουν ότι το πάθος τους είναι ακούσιο και ανεξέλεγκτο.
Κάτι παρόμοιο παρατήρησε το 1979 και η ψυχολόγος Dorothy Tennov, όταν ζήτησε από 400 γυναίκες και άνδρες να διαβάσουν 200 προτάσεις σχετικές με τη ρομαντική αγάπη και να ανταποκριθούν σε αυτές και σε σχέση με δικές τους ερωτικές εμπειρίες. Πολλοί συμμετέχοντες εξέφραζαν κατά κανόνα αισθήματα απελπισίας, λέγοντας ότι η έλξη που αισθάνονται είναι σχεδόν παράλογη και ακούσια και τους εξουσιάζει.
